Endless sadness and pain.

Eigenlijk weet ik niet eens waar ik moet beginnen. Onze eerste nacht waarin alles soepeltjes leek te verlopen eindigde alles behalve goed. Ik voel me zo enorm verdrietig en ik kan niet begrijpen dat mijn collega’s door kunnen gaan alsof er niks gebeurd is. Er is een fout gemaakt, een fout in het inschatten van de risico en onze grootste vrees werd werkelijkheid.

Afgelopen nacht werd er een vrouw opgenomen. De vrouw werd opgenomen door mijn collega, omdat ik nog bezig was met het afronden van een andere bevalling. Zij concludeerde dat de baby in stuitligging lag. Er worden hier enorm veel stuitbevallingen gedaan en omdat het niet haar eerste kind zou zijn werd er geen dokter gebeld, maar rustig afgewacht tot de vrouw zou gaan bevallen.
Toen alle vrouwen op de afdeling bevallen waren bekeek ik de zwangerschapskaart van deze vrouw nog eens goed. Op de zwangerschapskaart was geschreven dat deze vrouw twee keer eerder bevallen was, maar beide baby’s waren overleden. De eerste baby overleed zeven dagen na de geboorte en de andere baby tijdens de bevalling. Ik schrok toen ik dit constateerde, want deze baby lag in een stuitligging, wat extra risico met zich meebrengt. Toen ik dit overlegde met mijn collega vertelde ze me dat als ze de dokter zou bellen dat hij toch zou zeggen dat we moesten monitoren. Ik had een onderbuik gevoel. De obstetrische voorgeschiedenis was slecht. Continu controleerde ik de harttonen van de baby om er zeker van te zijn dat de baby in goede conditie bleef. Ik noteerde alles en de halve nacht was ik hiermee druk in de weer. De vrouw vond het alleen maar fijn, want ze was bang om dit kind te verliezen. Bij mezelf dacht ik het kan toch niet zo zijn dat iemand drie baby’s verliest en hoopte ik op een goede afloop. Toen tegen 4.15 ’s ochtends de harttonen begonnen te zakken maakte ik mijn collega wakker. Met deze vrouw moesten we voorzichtig zijn. Toen ik terugliep naar de vrouw bleek dat ze persdrang had. Even slaakte ik een zucht van opluchting, want de combinatie met dalende harttonen en het einde van de bevalling is niet heel vreemd. Omdat ik huiver van stuitbevallingen –de risico’s- zou mijn collega de bevalling doen. De vrouw werd razendsnel op het bevalbed geholpen, ondertussen waren de billen al te zien en niet veel later werd ook het lijf van de baby geboren. En toen gebeurde het. Mijn collega kreeg het hoofd niet eruit, ondanks alles wat ze probeerde. Mijn andere collega kwam erbij die op haar gemak handschoenen aan ging trekken. Vanbinnen schreeuwde het in mij,

schiet op we kunnen deze baby niet verliezen, het kan niet. Maar toen de baby uiteindelijk geboren werd, was deze dood.

Dood. Het was akelig stil niemand wist ook maar een woord uit te brengen. De vrouw had het ook door en ze zetten het op een jammeren. Een jammeren dat door merg een been ging bij iedereen. Normaal gesproken wordt dit gelijk de kiem ingesmoord, maar niemand kon het opbrengen om deze vrouw te kalmeren. Want hoe gemeen is het leven als je drie kinderen verliest. Drie gezonde kinderen. Mijn collega die de bevalling gedaan had wilde hem niet meer afmaken. Daar stonden we dan om het dode kind heen en uiteindelijk met lood in mijn schoenen liep ik terug naar de vrouw. Mijn hart huilde met haar mee. De hele nacht heb ik me zorgen gemaakt om deze bevalling, me afgevraagd of we hier verstandig aan deden. Tegen mijn collega’s kan ik alleen niet ingaan, maar misschien had ik meer om mijn strepen moeten staan. Daarentegen alle stuitbevallingen en dat zijn er waarschijnlijk meer dan 15 van de afgelopen weken waren goed gegaan.

Nadat ik de vrouw had opgefrist heb ik ook mijn handschoenen uitgegooid. Ik kon het gehuil niet meer aanhoren. Hoe kan het leven zo tegen je zijn? De vrouw werd uiteindelijk teruggebracht naar haar bed. Het enige wat ik voelde was schuld, want wij hadden de dokter moeten bellen. Hem moeten informeren over de voorgeschiedenis van deze vrouw. Door het gebrek aan dokters zijn de verloskundigen hun eigen dokters geworden en in deze casus is grandioos gefaald. Als ik me alleen al probeerde in te denken hoe pijnlijk dit moest zijn dan kwamen de tranen in mijn ogen. Toen ik klaar was met het schrijfwerk moest ik even naar de vrouw toe, maar wat kon ik anders doen dan een arm om haar heenslaan. Ik probeerde haar duidelijk te maken dat ze absoluut niet haarzelf de schuld mocht geven en dat ik geen woorden had voor dit verlies. Ze zag het verdriet op mijn gezicht door haar eigen tranen heen. Een verbondenheid, omdat iedereen haar maar een beetje aan haar lot overliet.

Tegen de ochtend toen de vrouw nog steeds aan het huilen was ging de schoonmaakster naar haar toe, vertelde haar dat het Gods wil was, maar Gods wil? ik kan dit moeilijk geloven. Op paaszondag wordt de vrouw voor de derde keer geconfronteerd met het overlijden van een kind. Een kind dat we nog geen dertig minuten eerder hadden voelen bewegen. Ik kon niet begrijpen dat mijn ene collega na deze bevalling gewoon lekker verder kon slapen. Zag dan niemand in dat dit een fout van ons was? Dat de baby nog had geleefd wanneer de vrouw voor keizersnede was gegaan of wanneer de dokter de bevalling zou hebben gedaan.

De man van de vrouw kwam de baby halen. Hij keek niet om naar haar, gaf haar zelfs geen enkele blik en dat terwijl ze lag te huilen. Waarschijnlijk was hij ook stomgeslagen van verdriet. Ook voor hem was het zijn derde kind dat was overleden. Maar dat hij zo recht langs zijn vrouw liep die als een hoopje ellende in haar bed lag.. De cultuur hier? Ik wil het denk niet eens snappen.

Niet veel later kwam er een nieuwe client binnen. Een andere stuit en daarnaast nog eens een eerste kind. Toen ik het mijn collega vertelde was wel duidelijk dat we niet nog een keer deze drama wilde en waarschijnlijk omdat hem niet verteld werd wat er even daarvoor gebeurd was vertelde hij ons te monitoren en dat hij tegen de ochtend naar het ziekenhuis zou komen. Ondertussen hadden we al het schrijfwerk voor een mogelijk, waarschijnlijke keizersnede. Toen het acht uur geweest was gingen mijn collega’s naar huis. Ik wilde wachten totdat de dokter kwam, zodat ik de vrouw zelf over kon dragen en hem kon informeren over een vrouw die ik afgelopen nacht naar de materniteit had gestuurd. Tegen de tijd dat de dokter kwam had de vrouw volledige ontsluiting en misschien is het maar goed ook dat ik er bij ben gebleven, want de dokter besloot om voor een vaginale bevalling te gaan. De baby zou niet heel groot zijn. Niet veel later werd er na wat manoevreren een gezonde baby geboren. De skills van de dokter zijn aanzienlijk beter dan die van mijn collega’s afgelopen nacht.
Na alles netjes overgedragen te hebben ben ik nog even langs de vrouw gelopen. Ze was wat gekalmeerd en nogmaals heb ik even met haar gesproken. Maar het is een zoeken naar woorden. Er zijn geen woorden om dit afschuwelijke te beschrijven.

Thuis gekomen kon ik niet in slaap komen. Enerzijds overmand door schuldgevoel en aan de andere kant was ik gewoon enorm verdrietig. Na twee uur slapen werd ik wakker met enorme hoofdpijn, waarschijnlijk van alle emoties bij elkaar. Telkens als ik aan de vrouw dacht was ik in staat om in tranen uit te barsten en om te ventileren belde ik even met mijn dokter-vriend.
Het eerste wat hij zei. Deze vrouw had nooit nooit vaginaal mogen bevallen vanwege haar voorgeschiedenis en ten tweede toen ik nog in dat ziekenhuis werkte wisten de verloskundigen dat als er een stuitbevalling was ik er bij moest zijn of liever een keizersnede. Ik wenste dat hij afgelopen nacht in de buurt had geweest. Met hem als dokter in het ziekenhuis waren de cijfers lang niet zo slecht als ze nu zijn. Maar hij weet ook dat ik als blanke hier weinig inbreng heb over de gang van zaken. Het is fijn om iemand te hebben die het zo goed begrijpt, maar ook gewoon eerlijk is. Wat mij nog het meest dwars zat was dat mijn collega’s uiteindelijk weer vrolijk waren. Dit was Gods wil, Gods weg. Maar je kunt je eigen fouten niet bedekken met deze makkelijke zin. Toen ik dat tegen de dokter zei, zei hij ook dat, dat het probleem was. De kennis die ontbreekt, de motivatie voor het vak en alles dat zo makkelijk wordt afgedaan. Alsof er geen verantwoordelijkheid wordt genomen voor gemaakte fouten. Het probleem van de hele gezondheidsector in Afrika. Hij worstelt er al zoveel jaren mee. Na met hem gesproken te hebben voelde ik ook wat meer vrede in mijn hart. De situatie is, zoals deze is en veranderen kunnen we het niet meer. Ik ga straks terug naar huis, maar hier wordt doorgegaan met het zelf uitdokteren van gecompliceerde casussen. Die gedachten maakt naar huis gaan bijna onmogelijk, maar vanuit NL kan ik het eerste probleem, de spullen, oplossen. Als het ontbreekt aan de juiste spullen kun je ook niet de juiste zorg verlenen.