Met een lach en een traan

Door Marianne:
Goddank is de hoeveelheid wandelingen op dit eiland ontzettend groot, wat er toe bijdraagt dat we ons nog steeds niet vervelen. Elke week staat er minstens één op het programma, wat inmiddels door de toenemende hitte wel betekent dat we soms al om 7 uur in de auto stappen op weg naar een beginpunt. En dat zijn ze stuk voor stuk waard.
Meestal met flink wat klim- en klauterwerk, want er is maar

weinig vlak hier.
Eén van onze favorieten, inmiddels tweemaal gelopen, is die rond Vatousa en niet in het minst door onze fantastische wandelgids…. Na het parkeren van onze auto begaven we ons naar het centrum, waar we ons aan de eerste klim het dorp uit begonnen, met het wandelboekje van Sigrid van der Zee in de hand. Voor ons uit lopend één van de vele honden, om de honderd meter zijn poot optillend en wat druppels achterlatend. Territorium afbakenen heet dat…maar dat werkt al lang niet meer hier. Toen we even stil stonden om de beschrijving te lezen liep hij door, maar dat bleek ook onze route te zijn. En hij bleef lopen, ook buiten het dorp. Aanspreken op dat hij terug moest gaan hielp niet, hij verstond geen Nederlands blijkbaar. Na een uur liep hij nog voor ons uit, soms wat naast of achter ons, maar telkens weer in het zicht. Én nog steeds om de honderd meter pissend. Pittig klimmend bedwongen we gezamenlijk de bergen en genoten we van de vergezichten en het kleurrijke vulkanische rotswanden. En verdomd, als wij twijfelden of we links, rechts of rechtdoor moesten, nam hij de leiding en bepaalde hij de koers. Op een bankje in een dorpje onderweg waar we onze boterhammetjes nuttigden, kwam hij tussen ons in zitten, maar bleek hij geen honger te hebben. En vervolgens gingen we weer op pad, soms waren we onze vriend even kwijt (hij bleek dan ergens een drinkplek te weten) maar meestal liep hij vol enthousiasme voor ons, of wachtte ons in de schaduw op. En zo bereikten we tegen het middaguur het centrum van Vatousa weer en daalden we af naar de parkeerplaats. Even was ik nog een beetje bezorgd vanwege het idee dat hij misschien zo maar op de achterbank zou springen, maar tot

onze verbazing liep hij zonder om te kijken de laatste zijstraat links in en beëindigde hij, nog éénmaal pissend, zijn missie. De klus was veilig geklaard. Stiekem waren we nog teleurgesteld dat hij geen afscheid nam, je raakt toch een beetje gehecht aan elkaar tijdens barre tochten…
Een paar weken later besloten we deze mooie wandeling te delen met Marcels zus Jennyfer en zwager Jan, om ons op het strand van Kalo Limani na afloop te belonen op weer de overheerlijke lunch aan zee. Dus parkeerden we weer de auto aan het begin van het dorp, wandelden we omhoog naar het centrum, en dronken we ons in met Griekse koffie. En wie kwam er op een holletje aangerend en begroette ons als goede oude vrienden…? En wie begeleidde ons weer tijdens dezelfde route en bracht ons weer terug tot vlak voor de parkeerplaats? De beste (wandel)gids van Lesbos! We gaan hem bij de komende wandeling missen.

En dan meestal rijden we weer vol met ervaringen terug naar Molivos en evalueren we blij en tevreden de hoogtepunten van de route.
En soms is het opeens heel stil in de auto….

Drommen vluchtelingen zijn aan een totaal andere wandelroute begonnen, van Molivos naar Mytillini, 70 kilometer heuvel op heuvel af, in de zinderende hitte. En zonder gids. Jonge mannen, vrouwen, kleine kinderen, alles loopt, van schaduwplek naar schaduwplek. Hun hele hebben en houwen in een rugzak.
Afgelopen week besloten we in de ochtend naar Kalloni te rijden, een middelgrote stad hier op zo’n 25 km afstand, met wat ruimer gesorteerde supermarkten voor de maandelijkse inkopen. Nauwelijks Molivos uitgereden stuitten we al op de eerste groepen. Ook al is het niet helemaal naar Mytillini, naar Kalloni is al een flink stuk op weg besloten we. Ondanks dat het strafbaar is vinden we dat we dat gewoon moéten doen. Maar wie neem je mee? Oude mensen en vrouwen met kinderen hebben voor ons een pré. Al snel zagen we een stel met een klein kind (naar later bleek 3,5 jarig!) gepropt in een leeggemaakte rugzak sjokken. Meteen gestopt, ondertussen snelden er anderen toe, in de hoop ook een plaatsje in onze Twingo te kunnen bemachtigen, waaronder een zwangere vrouw in de achtste maand met een kind van anderhalf. Met z’n vijven op de achterbank was voor hun geen punt. Van achterblijvende wandelaars wat rugtassen in de achterbak gepropt en volgeladen gereden naar Kalloni in de hoop niet gesnapt te worden. In karig Engels voeren we een klein gesprek, Syriërs, huis en haard achtergelaten, maar ook ouders en andere familieleden. Hongersnood in het thuisland en grote angst voor de dood. Een broer in Duitsland, daar naartoe. Zware tocht in een rubberboot achter de rug, waarin minimaal 40 man, soms 50, vanwege de stormachtige nacht. Ik zie de ontreddering en onderdruk de tranen in mijn ogen. Als iemand moet huilen, dan ben ik dat zeker niet…in mijn riante bestaan. Ik vraag of ze honger hebben, want we rijden zo direct langs een bakker. Nee, dank dank dank, het is ramadan, holy shit…. Het laatste alleen geldend voor de man, de vrouwen en kinderen zijn goddank vrijgesteld. Die hebben in Molivos van de vrijwilligers een ontbijt gekregen, brood, melk/water en fruit.
Aan het begin van Kalloni stappen ze uit, we worden omhelsd, gekust en gezegend. Alle tassen eruit en ze zoeken een plek om hun familie en vrienden op te wachten die nog enkel uren onderweg zullen zijn.
En wij aan de koffie, in stilte, waar moet dat naartoe.
Ondertussen hebben we uitzicht op de rij wachtenden bij de pinautomaat. Van privacy hier geen sprake, maar in dit geval gaat dat niet om de pincode, maar belangrijker, om de

vraag: haalt hij het laatste geld uit de muur?? De Grieken zijn ook in paniek, grote onzekerheid hangt hen ook boven het hoofd. Gaan de banken failliet, zie ik nog iets terug van mijn lang gespaarde centen?
Met wederom een volgeladen kofferbak maar nu met boodschappen rijden we Kalloni weer uit. En nog steeds zien we grote groepen mensen en kinderen rond het hete middaguur lopen en rustend langs de weg, op de kleinste schaduwplekken. Ondanks de tegengestelde richting wenken ze naar ons, maar nu vragend om drinken. We stoppen en openen de kofferbak wederom. En delen de net gekochte flessen water uit. We zien ook handen naar de mond gaan,

vragend om eten. Helaas hebben we tassen vol diepvriesvissen, was- en schoonmaakmiddelen, en eieren maar niet iets eetbaars ingeslagen. Gelukkig is Kalloni dichtbij en hopen we maar dat daar mensen zullen zijn die ze van voedsel kunnen voorzien, want ondanks de Griekse crisis is wordt hier waar mogelijk door het volk liefdevol voor de vluchtelingen gezorgd. Enerverende dagen soms….

En wij vragen ons niet meer af waarom de goudsbloemen niet willen groeien.