Cambodia - a mysterious and magical adventure

Wanneer Jesse twee weken naar Nederland gaat om de vervolgstap binnen Unilever te bespreken gaat mijn hartje iets sneller kloppen bij de gedachte aan Cambodia.

Een klein land met een hele rijke geschiedenis zowel inspirerend als droevig. Via een korte tussenstop in Bangkok maak ik de landing op Siem Reap. Waar een deel van de eeuwenoude tempels staan van het machtige Khmer rijk. De overblijfselen van dit rijk zijn te zien bij de

fabelachtige tempels van de oude stad Angkor. Ongeëvenaard in omvang en grootheid.
Ik heb een driedaagse toegangskaart gekocht en mijn eerste glimp is tijdens een zonsopgang bij de machtige Ankor Wat tempel. Ik sta midden in de nacht op en achterop de scooter rijden we richting het tempel complex. Met een zaklamp volg ik de hordes mensen die over het oude stenen pad hun weg maken door het donker voor een goede plek aan het water.

Wanneer het eerste ochtendlicht de horizon kleurt worden de eerste contouren van deze prachtige hindoeïstische tempel zichtbaar. Onbeschrijfelijk hoe langzaamaan de mooie contouren van Angkor Wat in de spiegeling van het water veranderen naar een tempel met de allermooiste details. Een wauw-ervaring!

Omdat het complex zo groot is en een 3-daagse toegangskaart je nog steeds niet alles kan laten zien besluit ik de mooiste tempels te bezoeken. De tempels liggen ver uit elkaar, daarom heb ik via het hotel voor de hele dag vervoer geregeld en is er een vaste route voor het bezoeken van deze tempels om de keuzestress te besparen. Omdat ik verwacht dat iedereen deze zelfde route maakt vraag ik de jongen om de route andersom te nemen.

De tempels zijn in de loop van 600 jaar gebouwd, door verschillende vorsten, waardoor ze qua bouwstijl verschillen tonen en hindoeïstische tempels en boeddhistische tempels naast elkaar staan. Het streven van de Cambodjaanse koningen om hun voorvaders in grootte, omvang en symmetrie te verbeteren. De eerste twee dagen van mijn reis neem ik de tijd de mooie, maar o zo verschillende tempels te ontdekken.

De zon is net op en in de frisse koele ochtend maak ik mijn weg door enorme poorten naar de eerste tempels. Waar de verkopers langzaam zijn gestart om hun verkoopwaar neer te leggen voor die eerste toeristen, loop ik alleen en steeds verder en dieper de jungle in. De mysterieuze ochtend damp, de warme zonnestralen door de groene bladeren geven mij een sprookjesachtig beeld. Ik waan mij op een soort Indiana Jones filmset.

De tempels zien er vrijwel exact zo uit als tijdens de ontdekking in 1860 en bij een bezoek aan de tempels krijg je werkelijk het gevoel dat je deze voor het eerst ontdekt. Bij de boeddhistische tempel Ta Prohm overwoekeren klimplanten en lianen de torens en beelden en hebben het omgetoverd tot een romantische ruïne. Boomwortels en gigantische woudreuzen hebben in de loop der eeuwen een groot deel van het complex in een stevige wurggreep en is het gevecht tussen natuur en steen duidelijk zichtbaar. De wortels kronkelen zich om deuren en vensters heen. De boeddhistische Bayon tempel geeft een onuitwisbare indruk met al zijn torens en meer dan 200 mysterieus glimlachende gezichten.

De turbulente geschiedenis van dit land heeft mijn aandacht ook gevangen. Een zwarte bladzijde in de geschiedenis maar wel eentje die ik onmogelijk kan overslaan. Ik reis met een busje van Siem Reap in 7 uur naar Phnom Penh. Een drukke levendige stad waar op het eerste gezicht niets bijzonders aan te zien is.

In 1975 was hier in Cambodia de rode Khmer onder leiding van Pol Pot aan de macht en begon zijn schrikbewind. Hij wilde een communistische, zelfvoorzienende samenleving oprichten om ’s werelds nummer één rijstexporteur te worden. Hij deed dit op een bloedige wijze. Steden moesten verdwijnen en iedereen moest boer worden. Geld, onderwijs, godsdienst en privébezit werden afgeschaft. De elite, intellectuelen en academici werden opgepakt, maar ook het dragen van een bril, het hebben van een boek of kennis van een vreemde taal gaf al reden voor arrestatie. Scholen werden gesloten en veranderd in gevangenissen. Zo ook hier in Phnom Penh waar de gevangenis bekend als Security Prison 21 (S-21) vandaag de dag openbaar is als het Tuol Sleng Museum of Genocide. Hier werden nog zo kort geleden de mensen in hechtenis genomen en gemarteld. Waarna zij naar de Killing fields van Choeun Ek even buiten PhnomPenh werden gebracht.

De Kmher Rouge hielden alles nauwkeurig bij en zo werd elke gevangen gefotografeerd. In het museum loop ik in oude lokalen waar oude zwart en wit foto's naast elkaar hangen. Hartverscheurend kijk ik in de ogen van al deze mannen, vrouwen en kinderen die na deze foto zijn vermoord. Van de 17.000 mensen in S-21 waren er 7 gevangenen levend door hun vaardigheden als schilder of fotograaf. Toen de Vietnamezen de stad naderde werden de laatste 14 gevangenen dood gemarteld. De foto's van deze griezelige dood zijn tentoongesteld waar ze de lichamen vonden. Zij zijn begraven op de binnenplaats van dit museum. Midden in de stad, de zo normaal ogende school gebouwen, het speelveld waar ooit kinderen in de rekken klommen en met de bal aan het spelen waren, staan er nu roestige bedden in de klaslokalen, martel instrumenten en muren vol met verontrustende portretten waarbij hun ogen je in de ziel raken.

De volgende dag bezoek ik de Killing Fields 7 km buiten de stad. Op het oog een mooie en vredige omgeving met mooie hoge oude bomen. Dit is de plek, een vernietigingskamp waar gevangenen naar getransporteerd werden. Met een audio tour loop ik langs de massagraven. Geboeid en geblinddoekt zijn hier 8.000 overblijfselen opgegraven maar daarnaast zijn er ook nog vele massagraven onaangeraakt gebleven. Bij het wandelen zie je fragmenten menselijk bot en stukjes kleding onder de grond vandaan komen. Naast een massagraf staat een grote boom, de Chankiri Tree of de Killing Tree in de Cambodiaanse Killing Fields waar ze de kinderen en baby's met hun hoofd tegenaan dood sloegen. Hier zijn vele honderden armbandjes opgehangen ter nagedachtenis.

De 8.000 opgegraven schedels zijn in een glazen tempel opgesteld waarbij zichtbaar word met welke gruwelijke wijze ze om het leven kwamen. Kogels waren de minste gebruikte methode. In totaal kostte het bijna 2 miljoen mensen het leven.

Een bezoek aan Tuol Sleng en de Killing Fields was een diep triest en deprimerende ervaring. Alles van de plek grijpt je aan en het laat een gruwelijke indruk achter. Het kost veel tijd om dit te verwerken en aangegrepen vertrek ik de volgende dag weer met het busje naar Siem Reap. Na dit avontuur verlaat ik Cambodia met een traan en een lach en vlieg ik weer terug naar Bangalore.