The Gulf Coast

Na een relatief rustige week wordt het weer eens tijd voor een tripje. Ditmaal hebben wij Galveston uitgekozen, aan de kust van de Golf van Mexico, zo'n drieënhalf uur rijden hiervandaan. Het is bewolkt als wij gaan rijden op zaterdagmorgen om half 9 en er vallen zowaar een paar druppels! Zelfs aan de kust is het bewolkt maar in de loop van de middag trekt het gelukkig open. Galveston ligt op een eiland voor de kust, via een lange brug verbonden aan het vasteland. Wij komen even na twaalven aan en besluiten onze picknick lunch aan het strand op te eten. Het is helemaal niet erg warm, maar een graadje of 21 en er staat een forse wind. Wij zijn het fenomeen wind een beetje vergeten: in San Marcos waait het nooit hard, alleen als er een storm is, maar wind is er relatief weinig, meer een briesje. Hier aan het strand is dat een ander verhaal en ik ben blij dat ik op het allerlaatste moment nog een jasje in de auto heb gegooid!
Wij eten onze zelfgemaakte sandwiches met garnalensalade (supergrote garnalen!!) zittend op het strand op, onder scherpe controle van een groep meeuwen. Wij zitten vlak voor de Seawall, die na de vernietigende orkaan van 1900 gebouwd werd om de stad te beschermen. Er vliegen heel veel aalscholvers rond. Die stijgen hoog op, zeilend op de turbulentie, en vliegen dan in formatie weer verder. Een imposant gezicht. Verder lopen er heel kleine strandvogeltjes die heel hard kunnen rennen. Als wij de broodjes op hebben, stappen wij weer in de auto, en rijden wij het historische district van Galveston in. Dat is duidelijk minder goed onderhouden dan in bijvoorbeeld San Antonio of New Orleans. Op 8 september 1900 richtte een orkaan hier ontzettend veel schade aan. De hoofdzakelijk houten huizen vlogen in het rond en tussen de 6000 en 12.000 mensen

kwamen om. Het staat te boek als de grootste natuurramp in de Verenigde Staten ooit. Slechts weinig panden bleven overeind, die waren meestal van steen en niet van hout! Het huis dat wij vandaag gaan bekijken is er een van: The Bishop's Palace wordt het genoemd en het ligt aan de grootste boulevard van Galveston: Broadway. Het dateert uit 1892 en werd gebouwd door de familie Gresham. Kolonel Walter Gresham was een advocaat en ondernemer en kwam uit Virginia. Hij was de oprichter van de Sante Fe Spoorlijn en een rijk man. Hij liet Nicholas Clayton het huis ontwerpen in een zgn. Chateauesque stijl. Het torent dan ook boven alles in de buurt uit. Kosten noch moeite werden gespaard: het huis is uitgerust met marmer, glas-in-lood ramen, uitbundig gedecoreerde plafonds, en heel veel donker hout.
In de twintiger jaren werd het gekocht door het bisdom van Galveston en Bisschop Christopher E. Byrne woonde er tot zijn dood in 1950. Daarna werd het een museum.

Wij betalen $12 dollar p.p. en krijgen dan een audioguide om het huis door te lopen. Doordat het van top tot teen bekleed is met donker hout, oogt het heel somber, zeer Victoriaans. Er staan een aantal interessante objecten in, al zijn er niet veel meubels. Een mooie glazen lamp in de vorm van een leliekelk. En een zgn. Postcard box, waar je ansichtkaarten in kon verzamelen als een soort fotoalbum. Ook staat er een grappige houten mand voor visitekaartjes. Het afleggen van visites was een streng geregisseerd onderdeel van het Victoriaanse leven, ook in de States. En het afgeven van je visitekaartje was daarvan een belangrijk onderdeel. Als de vrouw des huizes niet wilde ontvangen, liet je je kaartje achter om aan te geven dat je wel geweest was, en was de gastvrouw verplicht een tegenbezoek af te leggen. De kaartjes werden door de butler verzameld in een houten mand met een engeltje.
Er is een schitterende 'conservatory' of wintertuin waar Mrs. Gresham varens kweekte. Die is gedecoreerd met wit rieten meubels.
In de ronde hal is een prachtige rond trappenhuis versierd met glas-in-lood ramen. Er is een soort uitstulping in de balustrade, door de kinderen Gresham spottend 'de kansel' gedoopt. Het is nu een favoriete plek voor verliefde paartjes om op de gevoelige I-foon vastgelegd te worden.
Boven zijn de slaapkamers te bekijken van de heer en mevrouw Gresham en later van de bisschop. De laatste liet in een kamer van een van de dochters een kapel aanbrengen met Duitse glas-in-lood

ramen met beeltenissen van de apostelen. Omdat deze in Duitsland gemaakt werden staan de namen er niet in het Engels maar in het Duits onder!
Tijdens de orkaan in 1900 ving de familie veel buren op, wiens huizen weggewaaid waren. Dit huis had nauwelijks schade, wat gekruld parket van de regen die door kapotgewaaide ramen was binnengekomen, verder niet. De houten kerk die tegenover het huis stond werd ook met de grond gelijkgemaakt.
Hierna rijden wij verder over de Broadway en komen langs de Ashton Villa, een huis uit 1859, ook een overlevende uit de ramp van 1900, getuige een bordje op de gevel. Erachter bevindt zich een prachtig parkje met een metalen paviljoen. Op internet vind ik dat dit gebruikt wordt voor huwelijksinzegeningen!
Even verderop staat een gebouw uit 1940, dat toen een van de eerste Sears warenhuizen bevatte. Nu is het een onderdeel van de Historical Society en worden er historische bouwmaterialen verkocht om je

eigen Victorian mee op te knappen!!
Hierna rijden wij naar de Strand, aan de noordkant van het eiland. Dit is de kant waar alle cruiseschepen aanleggen, die richting de Caraïbische zee varen. Ze torenen boven de gebouwen van de wijk uit. De Strand is wel aardig, een 19e eeuwse straat met veel bars, toeristenwinkeltjes en bistro's. Maar de straten eromheen zijn vreemd leeg. Er staan veel historische gebouwen die op instorten staan, pakhuizen e.d. Er is ook geen mens te zien. Wij zien het oude Customs House, erg mooi in rode steen. En bij een stop van het trolleytrammetje dat hier in de zomermaanden blijkbaar rond rijdt, is een fraai staaltje van 'urban knitting'! We gaan even bij het Opera House uit 1894 stamt kijken. Vanavond gaan wij daar heen voor een uitvoering van de Pirates of Penzance van Gilbert & Sullivan. Ik kon op het laatste moment nog kaartjes krijgen.
Wij drinken wat bij een tent aan het water, vlakbij de cruise schepen. Je kunt de brug waar wij overheen gekomen zijn, hier duidelijk zien,

tussen de cruiseschepen en de booreilanden, die hier aangemeerd liggen, door!
Dan gaan wij naar ons hotel, The Scottish Inn aan Ferry Road. Er blijkt een ferry te varen van Galveston naar Port Bolivar op Goat Island, dat ook weer vastzit aan het vasteland. Op die manier kun je de Galveston Bay oversteken. De ferry vaart dag en nacht en er staat een lange rij auto's voor te wachten. Ons hotel is vlak voor de ingang van de ferry! Wij frissen ons wat op en verkleden ons en vertrekken dan om iets te gaan eten aan de Seawall. Wij hebben ons oog laten vallen op een tent die Landry's Seafood heet en vlakbij dure hotels als het Hilton blijkt te liggen. Het is er behoorlijk druk en de wachttijd is een kwartier. Maar het is nog vroeg, 6 uur en wij hebben nog genoeg tijd voor de voorstelling die om 8 uur begint. Wij krijgen een tafeltje voor het raam en als wij net zitten, verschijnt er een regenboog, speciaal voor ons! De specialiteit is natuurlijk seafood hier in Galveston en wij kiezen dus voor vis. Ik neem een lokale vis, snapper, en Arnold kiest voor een bot. Wij laten de vis alleen maar in de pan bakken, geen sauzen of toppings. Alleen maar vis met pilafrijst en gestoomde groenten. Heerlijk!! In de zaal zitten verscheidene groepjes twens in avondkleding, de dames in de meest Hollywoodiaanse robes van rood kant en met zeemeerminsleepjes!

Voor een bruiloft in een van de naburige chique hotels? Misschien zijn ze niet uitgenodigd voor het diner en eten ze vast hier een hapje.
Na het diner lopen wij even bij de Rainforest Cafe binnen, dat ernaast ligt, uit sentimentele overwegingen. Bij dit restaurant met allerlei automatisch aangestuurde dieren als olifanten en slangen, aten wij vroeger met Tania! De keten is dus nog steeds erg populair!
Het is half 8 en wij rijden naar het theater. Vlakbij het theater zijn allemaal parkings waar je voor $10 kunt parkeren, maar als je een beetje verder gaat kijken, kun je gewoon langs de stoep parkeren voor 0 cent! Wij lopen dus wel iets verder, zijn tenslotte Hollanders!!
Tot mijn verbazing zie ik dat de meeste dames zich opgetut hebben, de heren wat minder. Ik heb ook een jurk aangetrokken en dat komt goed uit! Het gebouw is vreemd van bouw, de ingang is a-centrisch en je moet een trap op voor de zaal. Onderin zitten winkels! De zaal is schitterend zoals het een Victoriaanse zaal betaamt: rood pluche en

kroonluchters. Enige nadeel: de airco staat op 15 graden of zo, het is steenkoud. Ik heb op het laatste moment mijn jasje nog meegenomen, meer voor op de terugweg naar de auto, want de zeewind is nog heftiger geworden. Maar hier in de zaal is het bepaald niet overbodig! Overal zitten dames te klappertanden in zomerjurkjes met blote benen! Het is echt afzien. Wij klagen bij de ouvreuses en zij zeggen dat zij het zullen aankaarten bij de 'floor manager', maar de hele avond blijft het ijskoud. Zonde van de energie!
De voorstelling is erg leuk, wordt verzorgd door de New York Gilbert & Sullivan Players, een theatergroep die al sinds de zeventiger jaren opera's van Gilbert & Sullivan op de bühne brengt. Zij hebben een eigen orkest en toeren door heel de States. Blijkbaar zijn deze 19e eeuwse opera's hier nog heel levend. Gilbert, de tekstschrijver en Sullivan, de componist, schreven tussen 1871 en 1896 14 komische opera's, waarvan The Mikado, H.M.S. Pinafore en The Pirates of Penzance de bekendsten zijn. Het verhaaltje stelt niet veel voor, maar veel van de slim geschreven songteksten maken deel uit van het Britse Nationale geheugen. De scènes zijn hilarisch en er wordt erg goed gezongen. Het publiek lacht veel en gul en de sfeer zit er goed in. Wij vermaken ons kostelijk.
Om half 11 is de voorstelling afgelopen en rijden wij door lege straten naar ons hotel terug voor een welverdiende nachtrust.

De volgende ochtend worden wij om half 9 door de wekker gewekt. Als ik in de douche ga, heb ik een ongelukje. Het is een douche in een badkuip en ik heb moeite om het water op de goede temperatuur te krijgen, omdat de straal meteen gaat spuiten. Je kunt de temperatuur niet regelen met kranen. Dus buig ik me naar voren om de straal heen, mijn voeten glibberen weg en ik val hard tegen de badwand met mijn zij. Gelukkig niets gebroken, maar het voelt bont en blauw. Het gekke is, dat het dat niet wordt!
Wij beginnen de dag met een stevig ontbijt bij Denny's van eieren, bacon, worstjes, hash browns of pancakes. Om half 11 rijden wij richting Houston, naar het NASA Space Center. Dat is maar drie kwartier rijden, dus zijn wij er nog voor de middag. Wij hebben e-tickets dus wij kunnen meteen doorlopen, de grote hal in. Daar hangen en staan allerlei ruimtevehikels. Er is een galerij met foto's van alle Amerikaanse astronauten en er staan een aantal ruimtepakken van de eerste Apollovluchten tot en met Skylab. De eerste ruimtepakken zaten met een soort navelstreng aan het ruimtevaartuig vast. De huidige pakken zijn volledig zelfvoorzienend. De nieuwe generatie pakken moet nog flexibeler worden, zodat astronauten makkelijk kunnen bukken als zij een planeet bezoeken. We zien ook een levensgrote Scott Kelly, de Amerikaanse astronaut die bijna een jaar op het ruimtestation heeft geleefd en net weer terug is. Hij wordt momenteel helemaal onderzocht om te zien hoeveel impact gewichtloosheid heeft op het menselijk lichaam. Omdat hij

een tweelingbroer heeft die gewoon op aarde gebleven is, kan men uitstekend vergelijken!
Daarna stappen wij in een treintje. Wij hebben hiervoor tickets op internet besteld voor een bepaalde tijd. Dat had heel wat voeten in de aarde, want vorige week was het nog niet mogelijk om voor deze zondag plaatsen te reserveren. De website was niet bijgehouden. Ik heb twee keer gebeld om te vragen wat er aan de hand was, maar werd nauwelijks beleefd te woord gestaan. Als ze op die manier raketten naar Mars willen sturen, mag Joost weten wanneer die aankomen!
Het treintje gaat het eigenlijke terrein van NASA op. Dat is een mooi parkachtig aangelegd terrein dat eruit ziet als een campus. Er staan een heleboel gebouwen ver van elkaar af. Ieder gebouw heeft zijn eigen functie. Wij rijden naar het Mission Control Center. Het oude Mission Control is bewaard gebleven en is nu open voor het publiek, als een soort museum. Het nieuwe Mission Control zit daaronder!
Wij moeten 78 treden op en komen dan in een brede ruimte met allemaal rijen stoelen als in een bioscoop. Die kijken uit op een glazen wand met daarachter de consoles van de verschillende functionarissen die betrokken waren bij o.a. de maanlandingen. Dit kennen wij van TV uit de zestiger jaren! Ik krijg er kippenvel van! Een gezette dame legt ons uit wat er te zien valt en vertelt ook dat destijds gewoon met rekenliniaal de baan van de raket terug naar de aarde berekend werd. Zo precies, dat zij een marineschip verzochten even op te schuiven, omdat anders de raket er bovenop zou vallen!

Als je de kleine schermpjes ziet en je er rekenschap van geeft hoe beperkt de communicatiemogelijkheden toen waren en dat er geen camera's waren om alles vast te leggen....! Het is ongelooflijk dat zulke prestaties geleverd werden. Ook al omdat er in 1969 en 1970 de ene na de andere missie de lucht in ging. Soms met maar twee maanden ertussen! Als er geland moest worden op de maan, werd de communicatie even stilgelegd. Ik weet nog hoe ijzingwekkend die lange minuten waren, waarin men niet wist of alles wel goed ging. Wat een opluchting toen het bericht binnenkwam: 'Houston, the Eagle has landed'. Een rode telefoon was de directe lijn met de president van de Verenigde Staten!
Hierna stappen wij weer in het treintje. Wij rijden langs een gedenktuin met bomen. Iedere boom heeft een bordje met de naam van een NASA medewerker die veel betekent heeft voor NASA. Even verderop is een bomencirkel waarmee de crews van de verongelukte space shuttles (Challenger in 1986 en Columbia in 2003) geëerd worden. Wij rijden verder naar Rocket Plaza. Dit is een enorme hangar. Er staan twee raketten naast. Hiermee werden in 1961 de eerste mensen de lucht ingeschoten voor een proefvlucht rond de aarde, die ongeveer een kwartier duurde. Er staat een enorme motor naast, die gebruikt werd voor bijvoorbeeld de Apollo vluchten. Vijf van die motoren naast elkaar moesten zorgen voor voldoende kracht

om de raket de dampkring uit te sturen. Gedurende 2, 5 minuut brachten die motoren de raket op zo'n 65 km hoogte in een baan rond de aarde met een snelheid van 10.000 km per uur.
Dan gaan wij de grote hangar in. Wij houden onze adem in: dit is een Saturnus V raket, een van de drie die nog overgebleven zijn van het Apollo ruimteprogramma van de 60er en 70er jaren! Hij is reusachtig. Een drietapsraket van de oude stempel. Ongelooflijk om daar naast te staan. In de neus zaten de astronauten, het grootste deel van de raket werd tijdens diverse fasen van de vlucht afgestoten.
Aan de wand worden de verschillende Apollovluchten onder de loep genomen. Opvallend is de tijdlijn. In 1969 werden maar liefst 4 raketten gelanceerd met crew: de Apollo 9, 10, 11 en 12. In maart, mei, juli en november! Dat moet een enorme werkdruk geweest zijn: het trainen van de astronauten, het maken van de raketten, het berekenen van de banen. In de andere jaren werden gemiddeld 2 vluchten gedaan. Dat lijkt me eigenlijk al veel.
Bij iedere vlucht staat een quote van een astronaut van die vlucht. Erg leuk.
Wij lopen om de hele raket heen. De verschillende trappen staan los van elkaar zodat je goed de schaal van het geheel kunt bekijken.

Een klein meisje loopt langs in een ruimtepak, ik maak snel een foto!
Wij nemen een treintje terug naar de grote hal en daar kijken wij verder rond. Er is een afdeling over het ISS, het International Space Station, waar wetenschappers van allerlei nationaliteiten onderzoek doen in de ruimte. Een gedeelte is nagebouwd en een presentator laat zien hoe bijv. een ruimtetoilet eruit ziet (heel klein, alles wordt direct afgezogen). Urine wordt bewerkt en hergebruikt als drinkwater (!!). De astronauten slapen hangend in een slaapzak aan de muur. Gewichtloos slapen schijnt heel erg lekker te zijn! Voedsel wordt gevriesdroogd en genuttigd door er water bij te doen. Je kunt allemaal filmpjes zien waarin astronauten 'spelen' met hun eten in gewichtsloze toestand. Vers fruit wordt met de bevoorradingsraketten aangevoerd maar moet snel gegeten worden omdat het anders bederft. Vocht (van zweet e.d.) zweeft nl. in de cabine en zorgt voor bederf.
Er staan ook blokken aluminium in een vitrine met grote gaten erin. Die zijn beschadigd doordat een heel klein stukje plastic er met hoge snelheid opbotste, zoals in de ruimte gebeurt. Daarom moeten raketten en astronauten veel beschermende lagen om zich hebben!
Tenslotte staat er nog een voorbeeld van een Robonaut, waarmee op dit moment proeven gedaan worden. Zo'n robonaut kan bepaalde handelingen van astronauten overnemen.

Onze laatste etappe is de Space Shuttle. Buiten het gebouw staat een replica shuttle bovenop een Shuttle Carrier Aircraft 905, een omgebouwde Boeing 747. Zo vloog men de Space Shuttle van NASA in Houston naar Florida voor de lancering. Voordien gebeurde dat per schip maar dat duurde erg lang en was ook erg duur. Een slimme man vogelde uit dat het haalbaar was om de shuttle bovenop een vliegtuig te monteren en zo te vliegen. Na veel vallen en opstaan lukte het om dat te realiseren. Om de zaak in balans te houden werd voorin de Boeing een stuk ruw ijzer van 750 kilo neergelegd. Zo bleef het zaakje recht. Vijf shuttles hebben ontelbare vluchten gemaakt naar het Spacelab, eerst om bouwmaterialen aan te voeren, daarna om mensen en materialen heen en weer te brengen. In 2011 werd het Shuttle programma afgerond en werd dit vliegtuig hierheen gebracht om tentoongesteld te worden. De Shuttle is een replica. Je kunt goed de keramieken schilden zien die aan de buitenkant de hitte isolatie moeten verzorgen.
Het is half vijf als wij, volgezogen van alle informatie, weer op huis aangaan. Voor de inwendige mens wordt gezorgd bij een Texas Road House in Katy, een voorstad van Houston. Met een steak en een goed glas bier kunnen wij er weer tegenaan. Om 9 uur zijn wij thuis!