Openluchtmuseum van Sanok
De 38 hectare van het openluchtmuseum van Sanok omvatten architectuur en kunst van de vier etnische groepen, die tot 1947 het Beiszczady-gebied bewoonden.
De meeste gebouwen blijven tijdens de openingsuren gesloten, maar als je een rondleiding met gids neemt, worden deze voor je geopend. Het was een uurtje wachten eer er een Engelstalige gids vrij was. Hij sprak niet alleen Engels, maar ook Frans en Grieks en had behalve in Frankrijk ook een 10-tal jaren op Kreta en de Griekse eilanden gewoond. Hij nam ons 2,5 uur op sleeptouw en leidde ons langs de belangrijkste gebouwen van het openluchtmuseum.
De gebouwen van de Łemkowie en de Bojkowie liggen in het hogere, beboste deel van het terrein, die van de Pogórzanie en de Dolinianie in het lagere deel. Deze opstelling is gekozen vanwege de oorspronkelijke woongebied van de respectievelijke volkeren.
De belangrijkste bezienswaardigheden zijn woonhuizen, boerderijen, maar ook stallen en molens. Uit het meubilair, de inrichting en de werktuigen, zie je duidelijk dat de mensen in de valleien het merkelijk beter hadden dan de bewoners van de bergstreken. Zo zie je dat de Dolinianie hun gevels versierden met bloemmotieven en er in de huizen ook al meer kunstig-afgewerkte stoelen en banken stonden. We passeerden ook wegkapelletjes en erg mooie houten kerken. Opvallend zijn een rooms-katholieke houten kerk uit 1667, een Grieks-katholieke Łemko-kerk uit 1801 en twee Grieks-katholieke Bojko-kerken uit 1731 en 1750. De Ikonen, daar zijn ze hier fier op, zijn authentiek, gerestaureerd of heel nauwkeurig nageschilderd in het eigen, lokale Ikonen-Atelier.
Verder zijn er de huizen met werkplaatsen van ambachtslieden: mandenvlechter, pottenbakker, weverij en spinnerij, houtsnijwerk en schrijnwerkerij, verschillende smidsen.
Het bezoek eindigt aan de “Galician Market Square”.
Daar vind je het gereconstrueerde postkantoor, een kruidenierswinkel, een uurwerkmaker met een verzameling prachtige klokken en een apotheek waar we onze ogen uitkeken. De apoteker had daar al beschikking over een serieus ingericht labo om geneesmiddelen te maken. ( Hij heette niet “Janssens Farmac……”)
Na meer dan 2 uur uitleg te hebben genoten, is het tijd om van de gids afscheid te nemen met wederkerig de wens mekaar ooit eens terug te zien…in Frankrijk, in Polen, Griekenland en waarom niet in België.
Na zoveel cultuur, liet onze maag zich horen. Iets kleins onderweg naar huis zou ideaal zijn.
Aan het rondpunt buiten de stad hadden we een Kaufland gezien met ernaast een goed uitziende eetgelegenheid: “Off the Road”.
Maar schijn bedriegt hier ook al eens. De ‘waitress’ verstond geen Engels en keek heel zuur omdat haar zeer vloeiend Pools voor mij zo goed als chinees klonk. Haar collega vond toch nog ergens een vergeten Engelse menu HOERA … en wij maar kiezen en watertanden. Toen kwam de aap uit de mouw zeg. Toen onze bestelling opgenomen werd, de zure ‘waitress’ legde de Poolse menu ernaast, schoot haar ineens het woordje “OLD” te binnen. De Engelse menu had dus andere gerechten en prijzen dan de Poolse. De Engelse menu was 'OLD'. We moesten van de Poolse kiezen.
Om kort te gaan : René bestelde ribbetjes met frietjes, ik forel met patatjes.
René kreeg ribbetjes met patatjes en ik frietjes met ribbetjes! Geen gereklameer, het was ondertussen 4 uur en we hadden honger.