And not a tear is wasted in time, you’ll understand
I’m painting beauty with the ashes.
Your life is in my hand.

And where you are, I’ll hold your heart.
Come to me, find your rest in the arms of a God who won’t let go.

Vind je rust in de armen van een God die nooit loslaat. Soms kan ik daar zo enorm naar verlangen even complete rust zonder dat er allemaal gedachten nog door je hoofd spoken. Het is al wat later op de avond en ik kan de slaap maar niet vatten. Waarschijnlijk komt dat doordat ik nog enorm bezig bent met de gebeurtenissen van mijn afgelopen nachten. Ik ben een kritische denker, een perfectionist in mijn werk en afgelopen nachten ben ik gewoon tegen dingen aangelopen die ik niet helemaal kan plaatsen. De eerste twee nachten waren heftig een druk. Gelukkig is de vrouw die kritiek was aan de beterende hand, de casus heeft meer met me gedaan dan dat ik uiteindelijk dacht. Het maakt maar weer eens duidelijk dat verloskunde een serieus vak is en dat er gemotiveerde mensen nodig zijn om goede zorg te kunnen bieden.
Onze derde nacht begon al met een keizersnede. Waarom de dokter nog in het ziekenhuis was weet ik niet meer precies. We waren begonnen met persen bij een vrouw die moest bevallen van haar eerste kind. Ondanks bijstimulatie en alle -afrikaanse- manieren om een baby geboren te laten worden leek de baby maar niet geboren te willen worden. Na anderhalf uur persen was de vrouw zo uitgeput dat er besloten werd haar terug in haar bed te brengen om even bij te komen en toch maar te overleggen met de dokter. Zijn besluit stond vast en was eigenlijk voor ons ook wel duidelijk. De vrouw zou een keizersnede krijgen. Drie uur nadat de vrouw volledige ontsluiting had lag de vrouw op de operatietafel lag en was iedereen in huis om de keizersnede ook daadwerkelijk uit te voeren. Nog voordat we haar naar de operatiekamer brachten deed ik nogmaals een vaginaal onderzoek, maar ondanks alle tijd, ondanks de goede weëen was het hoofdje van de baby niet verder gekomen. De keizersnede was de enige oplossing om deze baby geboren te doen laten worden. Omdat het mijn cliënt was moest ik mee voor de opvang van het kind en gelukkig werd er een gezonde baby geboren die na wat hulp het uiteindelijk op een huilen zette. Terug op de afdeling en na het kind gecontroleerd te hebben kon ik mooi een normale bevalling begeleiden. Nadat ik klaar was met deze bevalling werd er gebeld vanaf de operatiekamer. Er was geen plaats voor deze vrouw op de materniteit dus of ze naar ons toe mocht komen. Iemand die voor keizersnede is geweest gaat in Ghana niet naar een recovery, maar naar de afdeling en moet daar handmatig gemonitord worden. Dit is een enorm werk. Eigenlijk was het best listig van de materniteit, want toen wij voorstelde dat zij de vrouwen aan het begin van de bevalling naar ons zouden sturen, zodat hun deze vrouw konden controleren, weigerde zij dit. Uiteindelijk werd de vrouw op onze afdeling gebracht en was de nazorg van de cliënt ook voor mij. Geen tijd om stil te zitten, want had ik net alles gecontroleerd dan moest er weer medicatie gegeven worden. Tusssendoor kon ik mooi wat opnames doen. Een 16-jarig meisje dat getrouwd was met een oudere man, uitgehuwelijkd voor de bruidschat, zo bizar. De bevalling was helaas niet voor mij, want de anesthesist kwam kijken hoe het met mijn vrouw ging. Gelukkig bleef ze de hele nacht stabiel. De baby moest ik vanwege de harttonen tijdens de bevalling van de dokter naar de neonatologie brengen. Na de bevalling bleek het kind het prima te doen, maar tegen de orders van de dokter kan onmogelijk ingegaan worden. Toen de moeder om het kind vroeg heb ik het voor haar gehaald en toen het kind begon te huilen heb ik het stilletjes terug gelegen in de wieg op de neonatologie. Mocht je willen kun je daar dus zo een kind stelen, want ze hebben me niet horen komen en weggaan. Materniteit en Neonatologie in diepe rust.
We hadden geluk met het feit dat het de nacht niet heel druk was anders was de monitoring van deze keizersnedecliënt onmogelijk geweest. Naast de keizersnede hadden we maar drie gewone vaginale bevallingen.

Tegen de ochtend kwam het hoofd van de operatiekamer kijken of de vrouw die de afgelopen nacht voor keizersnede was geweest bij ons op de afdeling lag. Mijn collega die zag dat ze handschoenen droeg, vroeg aan haar of ze misschien het operatieschort mee wilde nemen, terug naar de operatiekamer. Omdat ik nog de kleren aanhad die me de afgelopen nacht gegeven waren besloot ik er nog een schepje bovenop te doen en te zeggen dat ik me ook wel snel zou omkleden. Ik had helemaal niet door dat wat mijn collega tegen haar zei helemaal in de verkeerde aarde viel. Ze spraken namelijk de lokale taal. Dol liep het hoofd van de afdeling weg en nog geen vijf minuten later belde ze of ik mijn kleren gelijk terug wilde brengen. Nog geen twintig minuten voordat zij binnenkwam was ik mijn eigen kleren uit het kantoor van het theatre wezen halen en had ik gezegd dat ik me om zou kleden en de kleding terug zou brengen. Tijdens de keizersnede was het kantoor namelijk op slot gedraaid en kon ik me niet omkleden. Later die nacht was het donker op het OK en besloot ik maar te wachten tot het ochtend was. Nuria vertelde me dat ik me maar snel moest omkleden en omdat het hoofd het vertikte de operatiekleren van de vrouw mee te nemen pikte ik ze ook mee en bracht ik de spullen terug naar het OK. Daar zat een boos hoofd te wachten. Ze noemde me een dief. Vertelde me dat ik de kleren wilde stelen en dat ik me gelijk had moeten verkleden. Tijd om naar mijn eigen verhaal te luisteren had ze niet. En ik voelde me zo enorm boos worden van binnen dat het enige wat ik nog kon uitbrengen was dat ik hun kleren niet nodig had en dat ze dankbaar moest zijn dat ik hun vrouw de hele nacht gecontroleerd had. Ik was zo enorm gekwetst door deze woorden dat ik me woest omdraaide en de deur achter me dichtsloeg. Ze kwam achter me aan, maar ik negeerde haar. Met zo’n iemand, iemand die me voor een dief uitmaakt wil ik helemaal niets te maken hebben. Werkelijkwaar stank voor dank. Mijn collega van de morgen die net aankwam wist niet wat er aan de hand was, want als iemand mij boos kan maken dan moet het echt heel heel bont zijn. Toen ik me tegen half negen aan het omkleden was zag ik mijn collega die aan haar gevraagd had of ze de spullen mee kon nemen met het hoofd van theatre en het hoofd van onze afdeling staan praten. Ivy kreeg er flink van langs, maar het hoofd van onze afdeling negeerde het. Omdat ik echt geen zin meer had om die vrouw onder ogen te komen ben ik er stiekem tussen uitgeglipt al voelde ik me wel een beetje schuldig mijn andere collega die ook niets verkeerd had gedaan achter te laten. Gelukkig weet het hoofd van onze afdeling dat het hoofd van het OK niet helemaal klopt en die liet haar maar uitrazen. Later vertelde ze me dat ik me er niets van aan moest trekken. En ik had me voorgenomen nooit meer een stap op haar afdeling te zetten. Ik hoefde haar nooit meer te zien.

Toen ik thuis kwam van het werk was er geen elektriciteit. Normaal gesproken duurt dat in mijn buurt nooit zo heel lang en ik besloot maar te gaan slapen en als ik wakker werd dan zou ik mijn airco wel aanzetten. Waarschijnlijk moet ik vaker zonder airco gaan slapen, want ik heb die dag van half 10 tot half 5 geslapen. Hoe ik wakker werd, helemaal klam en zweterig, maar ik voelde me fit en klaar voor de nieuwe nacht. Deze begon eigenlijk al niet helemaal goed, want opnieuw startte we met een keizersnede of eigenlijk werden we gebeld dat de baby al was geboren. Meer werd ons niet gezegd en omdat ik druk bezig was met het doorsturen van de bevallen vrouwen ontsprong ik de dans en ging mijn collega. Even later kwam ze terug, een beetje overstuur, want de baby was overleden. Een tweede kindje dat was overleden ten gevolge van een placenta-loslating tijdens onze vier nachten. Een voldragen, gave, perfecte baby, maar dood. Het went nooit.

Er waren maar twee vrouwen om doorgestuurd te worden naar de andere afdeling, maar omdat ik ontdekte dat er bij een baby die was opgenomen op de neonatologie nog geen metingen waren gedaan, moest ik dat eerst weer uit gaan zoeken. Toen ik het kind vastpakte zag ik meteen dat er iets niet klopte, maar nergens was er iets over een afwijking opgeschreven. Het kindje had duidelijke kenmerken van het syndroom van Down, maar de reden van opname op de neonatologie was een slechte start en verder waren er geen lichamelijke afwijkingen geconstateerd. Toen ik de baby aan mijn collega liet zien dacht zij hetzelfde en heb ik er notitie van gemaakt. Hoe dat hier in zijn werk gaat weet ik niet precies, maar toen ik het kind terug bracht naar de andere afdeling vertelde ik het personeel van de neonatologie ook maar dat wij het vermoeden hadden dat dit kind het Downsyndroom had. De allereerste baby met het Downsyndroom sindsdat ik in Ghana ben.

Toen de twee vrouwen naar de andere afdeling waren hadden we tijd om even goed te kijken wie er precies bij ons opgenomen waren. Er was een vrouw met een niet vorderende ontsluiting bij 5 cm. De hele dag had ze deze ontsluiting gehouden. ’s Middags waren de vliezen gebroken, maar tegen de avond had de vrouw nog steeds geen goede weëen. Omdat ik vroeg op de afdeling was werd er aan mij overgedragen, zodat de middagploeg naar huis kon. Samen hadden we nog wel besloten om te starten met bijstimulatie in de laagste dosering, sterkte. Toen mijn collega van de avondploeg kwam stopte ze de bijstimulatie al na een half uur en omdat de vrouw volgens haar nog steeds vijf centimeter had besloot ze de dokter te bellen om een keizersnede te komen doen. Hij kwam en opereerde deze vrouw. Ik vroeg me af of het wel helemaal eerlijk was. Hadden we haar niet wat langer de tijd moeten geven, maar ik ben niet degene die de beslissingen neemt hier dus moest ik het ook maar loslaten. De dokter, geen gynaecoloog, die beslist wat er gebeurd en dit was zijn keuze.

Terwijl de vrouw voor keizersnede was kwam de opname verpleegkundige van het OPD naar onze afdeling. Ze had een vrouw die niet kon plassen. Ze had er enorme buikpijn van. Zwanger kon ze niet zijn, want afgelopen maand had ze nog haar menstruatie gehad. Toen ik haar jurk iets omhoog tilde zag ik toch een aardige buik en ondanks dat de vrouw beweerde dat ze echt niet zwanger was nam ik haar mee naar binnen om haar te onderzoeken. Om te beginnen met het voelen van de buik en het luisteren naar eventuele harttonen. Voor mij was het al snel duidelijk dit was een bijna voldragen zwangerschap en omdat de vrouw buikpijn had besloot ik een vaginaal onderzoek te doen, waaruit bleek dat de vrouw zelfs al volledige ontsluiting had. Nog geen 15 minuten later werd daar haar eerste zoon geboren. Gelukkig was er iemand om de afdeling zo aardig om wat stof aan deze vrouw te geven, zodat we de baby konden inwikkelen, haarzelf en haar bed op konden maken. De echtgenoot van deze vrouw was helemaal in paniek. Hij geloofde niet dat het zijn kind was. Ze waren twee maanden terug getrouwd. Hij wilde een DNA test. Helaas voor hem, maar een DNA test is enorm duur en daarvoor moet je in de hoofdstad zijn. Zijn vrienden kwamen en iedereen zocht naar herkenning. Eigenlijk had ik het met zowel de man en de vrouw toch wel te doen. Maar er kan maar een reden zijn voor het verbergen van een zwangerschap.

Niet veel later kwam onze vriendin van OPD weer onze afdeling opwandelen. Dit keer had ze een jong meisje, haar vriend en zijn moeder meegenomen. Het meisje had medicijnen genomen om de bevalling op te wekken bij een zwangerschapstermijn van ongeveer 18 weken, een abortus. Nu kwam ze naar het ziekenhuis omdat alleen de beentjes van de baby naar buiten kwamen. Ik was blij dat mijn collega dit afhandelde en nadat ik het infuus geprikt had en de medicatie aangehangen had werd niet veel later het kindje geboren. Een vermoord kind, een klein mens in wording. Zo cruel. Het meisje had geluk dat de placenta niet vast bleef zitten, anders had ze nog naar de operatiekamer moeten gaan en ze was niet verzekerd. We hebben deze mensen een prijs laten betalen die ze zal leren om nooit meer een baby te aborteren. De medicatie en alles wat we gebruikt hadden. Waarschijnlijk had het beter geweest het volmaakte kleine kindje aan haar vriend en zijn moeder te laten zien. Het meisje wilde graag naar huis, omdat haar ouders niet mochten weten dat ze in het ziekenhuis was. Voordat we het meisje ontsloegen heeft mijn collega heel keurig uitleg gegeven dat wanneer ze toch met haar vriend naar bed wil ze beter morgen langs kon komen voor een anti-conceptie middel. Het meisje heeft het kindje gezien en ik kan me niet indenken dat ze hier geen schuldgevoel aan overhoud. Het vermoorden van het leven wat in je groeit, vooral als het al zo de vormen heeft van een beginnend kind.

Na het ontslag was er nog maar een vrouw om te bevallen. Zij was binnengekomen met gebroken vliezen en 3 centimeter ontsluiting. Ondertussen had ze 5 centimeter, maar waren de weëen ver te zoeken en lag ze heerlijk te slapen. Midden in de nacht werd ze wakker en was ze erg onrustig. In eerste instantie dacht ik dat ze weëen had gekregen, maar toen ik de controles deed merkte ik dat ze koorts had en dat de harttonen van de baby hoger dan 200 waren. Nu kan dit het gevolg zijn van de koorts, maar de koorts werd door mijn collega’s afgedaan als een verhoging van de temperatuur doordat ze aan het bevallen was. We konden pas starten met antibiotica als we toestemming hadden van de dokter en die zou pas tegen zeven uur in het ziekenhuis zijn. Mijn collega had opgeschreven dat haar vliezen ’s ochtends nog niet gebroken waren, maar toen ik haar doorverwijzing las zag ik dat haar vliezen al langer gebroken waren en toen ik het uitvroeg kwam ik erachter dat de vliezen van de vrouw minstens 36 uur gebroken zou zijn. Vaak wordt er een beetje gelogen, omdat ze te lang gewacht hebben met naar het ziekenhuis te komen dus helemaal zeker was ik er niet van. Een ding weet ik wel het infectiegevaar hier in Ghana is veel groter dan in Nederland. Ik was ongerust en besloot de vrouw beter te gaan monitoren. Elk kwartier controleerde ik de harttonen en deze bleven de eerste drie uur tussen de 170-200 slagen per minuut. Naast de baby controleerde ik ook de moeder. Ik wilde er zeker van zijn dat beide situaties niet zouden verslechteren. Mijn collega vroeg me wat ik wilde doen, maar het enige wat ik wilde was dat de vrouw antibiotica zou krijgen en beide wisten we dat we daar de dokter voor nodig hadden die natuurlijk zijn telefoon niet opnam. Tegen de ochtend waren de harttonen van de baby wat beter, maar schommelde deze enorm. De koorts van de moeder was gezakt, maar de kleur van het vruchtwater was iets verandert. Ik vertrouwde het niet helemaal en aangezien de geschiedenis van afgelopen nacht besloot ik een foto van al mijn records naar de dokter te sturen die eigenlijk zonder maar iets te zeggen terug stuurde dat we de vrouw moesten voorbereiden voor keizersnede. Wat kon ik hier tegen beginnen? De harttonen waren misschien niet al te fraai, maar aangezien met het weggaan van de koorts ook de harttonen beter werden hadden we de vrouw misschien de kans moeten geven haar normaal te laten bevallen door bijstimulatie. Het was namelijk niet haar eerste kind. Hadden we haar bijgestimuleerd en daarbij continu harttonen gecontroleerd hadden deze misschien wel goed gebleven. Misschien was er wel niks aan de hand. Nu werd de vrouw op basis van de geschiedenis van afgelopen nacht klaargemaakt voor keizersnede. Wel de veiligste oplossing, maar opnieuw twijfelde ik aan de eerlijkste oplossing. In Nederland zou je een CTG hebben en daarnaast als je twijfelt aan de conditie van de baby kun je een Microbiologisch Bloed Onderzoek doen om te kijken of de conditie van de baby nog goed is. Hier is het een gok, omdat je met een doptone werkt.
Dit hele beleid klopt van geen kant en het is maar goed dat de mensen dit zelf niet weten. De vrouw had al langere tijd gebroken vliezen en geen weëen. Dit was allereerst al gemist. Hierdoor is er niet gestart met antibiotica, terwijl de dokter de vrouw gezien heeft. Daarnaast viel de vrouw in slaap met vijf centimeter ontsluiting. In plaats van dat mijn collega mij toestemming gaf om deze vrouw bij te stimuleren moest ik haar maar laten slapen. Iemand in Ghana kan niet zo lang met gebroken vliezen rondlopen, want het infectiegevaar is veel te groot. Daarnaast had de dokter gebeld moeten worden op het moment dat de vrouw koorts kreeg en de harttonen veel te hoog waren. Tegen de ochtend waren de harttonen enigszins normaal, maar werd zonder naar alternatieven te kijken besloten een keizersnede te doen bij een vrouw die al vaker bevallen was.
Aangezien ik degene was geweest die de vrouw gemonitord had was het aan mij de taak haar voor te bereiden. Toen de collega’s van de ochtend mijn records zagen, zeiden ze meteen dit kan alleen het werk van Heleen zijn, want niemand anders zou zo bovenop een vrouw zitten. Ook op theatre vonden ze het allemaal indrukwekkend dat ik dit gedaan had voor deze vrouw. Maar ondertussen voelde ik me wel een beetje bedrukt, want op basis van deze gegevens werd besloten dat de vrouw voor keizersnede zou moeten gaan.
Toen ik de vrouw bracht moest ik de Queen van het Kingdom onder ogen komen. Ze had het niet meer over de dag ervoor, maar omdat ik met mijn schoen op de rode streep stond kreeg ik een uitbrander dat dat absoluut niet mocht. Want dat was de steriele grond. Niet dat hier ook maar iets steriel is. Daarnaast sloot ik de deur niet goed en had ik niet opgeschreven met welke vinger de man van de vrouw het toestemmingsformulier had ondertekend. Als dat alles was kon ik er wel enigszins mee leven.
Mijn collega van de dag zou voor de opvang van de baby gaan en omdat ik nieuwsgierig was naar de conditie van de baby die naar mijn idee wel enigszins goed was, besloot ik mee te gaan. Gelijk kwam het hoofd dat ik niet naar binnen kon. Gelukkig is er een tweede deur waardoor je mee kan kijken op de zaal en toen de dokter mij zag staan zei hij dat ik naar binnen moest komen. Toen ik hem vertelde dat ik geen goede kleding had zei hij dat, dat onzin was omdat ik hetzelfde droeg als al het personeel op het theatre. Een mondkap was zo geregeld en zo zat ik toch nog op de operatiezaal. Een gezonde baby werd geboren. Niet dat ik gehoopt had op een slechte baby, maar toch voelde ik me een klein beetje verantwoordelijk voor het feit dat deze vrouw voor keizersnede moest gaan terwijl het misschien helemaal niet nodig had geweest. Toen de anesthesist achteraf aan mij vroeg of ik blij was met de keizersnede wist ik ook niet wat ik moest antwoorden, want eigenlijk was ik dat helemaal niet. En daar ik het kind van de dag ervoor naar de neonatologie moest brengen hoefde deze baby die veel meer geleden had dan het andere kind helemaal niets. Zelfs geen antibiotica. Het zal allemaal wel. Het is de dokter beslissing en niet de mijne, maar toch ga ik de laatste twee casussen nog voorleggne aan de oude dokter. Ben ik blij dat ik foto’s hebt van al mijn metingen. Gewoon om te kijken hoe een specialist zou handelen in deze caussen. Wat had ik zelf eigenlijk graag dokter geweest.