Een Corona Crematie

De begrafenisondernemer is heel streng: je mag maar 30 personen uitnodigen voor de plechtigheid. Aangezien wij ruim 70 kaarten versturen (heel wat voor een man van 96), is het moeilijk selecteren. De familie telt 5 man, dat is niet moeilijk, maar wie vraag je nog meer. Wij leggen de nadruk op diegenen waarmee Dad de laatste jaren veel contact had, en die regelmatig bij hem op bezoek kwamen: Aukje, Trees (de trouwe hulp), Metta (zijn vroegere huisarts, nu huisvriendin), Edward (zoon van Edmee, goede vriendin van Dad, die vorig jaar overleed), Anneke Tromp (al jaren trouwe bezoeker), Elly v.d. Hart (die altijd op bezoek kwam voor de koorrepetitie), en een aantal broeders waar Dad een nauwe band mee had. Met partners erbij komen wij op 29 personen uit, maar we rekenen erop dat niet alle partners meekomen. Ook zal er geen koffie of i.d. geschonken worden na afloop. Vanwege de Corona maatregelen en de horeca die gesloten is, mag er niet nageborreld worden. Het wordt dus een heel klinische samenkomst. De datum wordt gezet op maandag 25 mei. Dad is op dinsdag 19 mei overleden en donderdag is Hemelvaart. Het is allemaal wat kort dag om de crematie nog deze week te houden.
Wij stellen een kaart samen. Ik stel voor een foto van Dad te gebruiken die in 2014 door een professionele fotograaf van hem gemaakt is, voor een interview in Moesson over zijn

autobiografie. Hij staat er prachtig op in een batikshirt, gezeten aan zijn bureau, enigszins mysterieus!
Woensdag 20 mei komt de Vegro alle spullen weer ophalen, en komt er meer ruimte in de flat. Er is veel te regelen, Arnold neemt het administratieve gedeelte op zich, daar zijn Marie en ik het over eens. Wij zijn het lang niet overal over eens, de gemoederen lopen soms hoog op, ook door de jetlag (MJ) en de stress (AM). Wij zijn allemaal bekaf dus de tenen zijn lang en de lontjes kort.
Donderdag is het Hemelvaartsdag en Arnold en ik gaan terug naar Helmond. Wij moeten weer naar huis om wat zaken daar af te handelen, maar ook om kleding te halen voor de crematie. Tot onze verbazing heeft Dad in de laatste week Arnold uitdrukkelijk verzocht om in uniform op de crematie te verschijnen, als eerbetoon aan zijn tijd in het Vrijwillig Oefencorps van het K.N.I.L. Wij hebben nooit geweten dat hij daar zoveel waarde aan hechtte!
Vrijdag kan ik gelukkig terecht bij mijn nageldame, die speciaal tijd voor mij vrijmaakt. Ook de onovertroffen Cor maakt tijd voor ons vrij: wij mogen allebei vrijdagavond om 7 uur komen voor een knipbeurt. Want wij zien er allebei niet meer uit! Arnold haalt pizza's bij La Fontana in Eindhoven en ik heb een fles wijn meegebracht. Wij eten dus eerst met zijn drietjes en daarna neemt Cor ons onderhanden. Hij heeft een prachtig boeket voor mij ter deelname en na afloop mogen wij ook nog niet eens de behandelingen betalen. Hij wil ons bedanken voor onze ondersteuning tijdens de crisis. Ik was nog niet subtiel genoeg bij het bestellen van de bank;)
Intussen sijpelen de blijken van medeleven binnen. Tante Riet uit Californië stuurt een mooi boeket naar Eelde. Ik heb haar gebeld om haar op de hoogte te stellen. Er komen veel kaarten maar ook appjes, telefoontjes en nog meer bloemen. Bij thuiskomst treffen wij een prachtig boeket aan van Trina Mennen, de buurvrouw die voor ons huis gezorgd heeft de laatste weken. Met een kaart waarin staat dat er nu iedere dag voor Dad gebeden wordt in de Sacred Heart Basiliek in Rome! Hij zou het geweldig gevonden hebben!
Zondag gaan wij opgetut en al weer terug naar Friesland. Puck is 'not amused' van al dit heen- en weergereis. Zij vindt het vreselijk saai in Friesland omdat wij de hele dag weg zijn, en zij daar dan niet naar buiten kan (geen kattenluik!). Er is niets aan te doen, ze moet nog even volhouden.
Als wij maandagochtend opstaan, is er geen electriciteit. De stoppen zijn er uit geslagen, zonder aanwijsbare reden. Arnold

denkt dat Dad zich zo kenbaar wil maken!
Opgetut en wel zijn wij om 1 uur in Eelde om Mariejosé op te halen. Zij staat al kant en klaar. Wij rijden naar Assen naar Crematorium De Boskamp. Als wij daar aankomen om half 2 is het nog heel rustig. Even later komt Job aan uit Dordrecht, en dan de kinderen uit Den Bosch. Uiteindelijk blijkt dat er 10 gasten zijn, wij zijn dus met zijn vijftienen. Een paar broeders van Loge De Drieslag, Metta en haar man Marc, Aukje, Anneke Tromp, Gerard en de dochter van Edmee, Ellen van Venrooij. De anderen konden of durfden niet te komen. Wij hebben nog mensen gebeld, toen wij vernamen dat genodigden niet konden, maar ook die durfden niet. Het is een zeer trieste vertoning. Des te meer hulde voor diegenen die wel kwamen! Er hebben wel een paar mensen bloemen gestuurd: Aukje en

Trees, en van De Schelf, het flatgebouw waar Dad woonde, is een prachtig bloemstuk. Ons eigen bloemstuk ligt op de kist, een prachtig langwerpig stuk met allerlei kleuren. Wij hebben het boeket van tante Riet ook meegenomen en het wordt naast de kist op een schapje gezet.
Van tevoren kunnen wij in de hal even praten met de genodigden, maar uiteraard op afstand. Geen handen schudden, geen knuffels of schouderklopjes.
Wij hebben de presentatie van de crematie in eigen hand gehouden en een heleboel foto's uitgezocht, die hier en daar tijdens de plechtigheid vertoond worden. Ik heb ervoor gekozen de sprekers zelf te presenteren, dus Johan v.d. Heide heeft vandaag een bijrol.
Om even voor tweeën worden wij de Berkenzaal ingeloodst, een grote zaal waar zo’n 100 man in kan. Nu zitten wij er met zijn vijftienen. Op iedere bank zit een gast, wij zitten met zijn zessen (inclusief Gerard als ondersteuning van Marie) voorin op een rijtje. Het is bizar.
Ik open met een welkomstwoord en mijn afscheidsspeech voor Dad. (Vorige week heb ik die aan hem laten lezen en hij was er stil van. Zei dat hij het zeer lovend vond. Tja, ik kon er niets anders van maken! )

Geachte aanwezigen, lieve vrienden en familie,
Daar zitten wij dan vandaag in deze barre en bizarre tijden. Geen troostende hand op je schouder, geen omhelzingen of andere steunbetuigingen, zelfs geen bakkie troost na afloop. Het is een raar gevoel, kaal en ontdaan van elke warmte.
Des te meer willen wij, de familie, u hartelijk danken voor uw aanwezigheid, fysiek of virtueel via livestream, die ons zeer tot steun is.
Wij zijn hier vandaag bijeengekomen om afscheid te nemen van een zeer bijzonder mens, mijn vader Wilhelm Henry Hasselbach. Ik noemde hem sinds mijn tienertijd liefkozend ‘Dad’. Dad werd geboren in Nederlands Indië, op 20 maart 1924 te Djombang. Zijn Indische verleden liep als een rode draad door mijn jeugd heen. Niet alleen door de selamatans bij de Indische familie in Den Haag, maar ook door een aantal karakteristieken die ik pas later door kreeg. Zo was het eerste dat hij deed als hij thuis kwam uit zijn werk, zijn schoenen en sokken uittrekken en slippers aantrekken. Hij had een bloedhekel aan die strakke schoenen! In 1976 veroorzaakte hij een rel doordat hij als onderdirecteur van het Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf in Groningen tijdens een hittegolf in short op het werk verscheen. De volgende dag was ook al het personeel in short! In de 70er jaren was er nog geen Casual Friday!!

Een ander dingetje was dat mijn vader iedere zondag voor ons kookte, Indisch wel te verstaan. Op zondag had mijn moeder ‘vrij’, hetgeen aanleiding gaf tot jaloezie bij al haar vriendinnen! Hij kookte soms aardig pedis, en wij werden langzamerhand resistent.

Aan tafel was het bij ons altijd een geanimeerde boel. De eettafel was de plaats waar wij samenkwamen en alles was bespreekbaar. In mijn opinie was mijn vader een echte Homo Universalis. In mijn tienertijd was er geen onderwerp of hij kon er wel 10 minuten over volpraten. Hij wist overal iets van! Soms verwees hij ons naar een Encyclopedie hetgeen wij bespottelijk vonden, want hij wist toch ook alles! Maar hij wilde ons nieuwsgierig maken zodat wij zelf op zoek gingen. Hij vond altijd dat wij nog niet nieuwsgierig genoeg waren en achtte Algemene Ontwikkeling een belangrijk aspect van de opvoeding. Aan tafel waren soms felle discussies gaande, zeker toen wij ouder werden. Die volstrekte openheid gaf vaak aanleiding tot grote verbazing bij al diegenen die bij ons aten. En dat waren er in de loop der jaren velen, want het huis van mijn ouders stond altijd wagenwijd open voor iedereen. De Indische gastvrijheid werd hoog in het vaandel gevoerd.

Pas toen ik een paar jaar Frans had gestuurd, was er eindelijk een onderwerp waar ik meer van wist dan mijn vader, en ging ik als de ‘Franse expert’ door het leven. Als er iets Frans geschreven of gedaan moest worden, werd ik erbij geroepen.

In een tijd dat dat nog geen gemeengoed was, gingen wij op reis naar Duitsland, Oostenrijk, Denemarken en later ook Frankrijk. Mijn vader had eerst geen zin om naar Frankrijk te gaan omdat hij de taal niet sprak maar eenmaal daar, herkende hij in het subtropische klimaat van Zuid-Frankrijk iets van zijn Indische jeugd en was hij niet weg te slaan. Mijn ouders waren geen types die met zakken aardappels in de achterbak op vakantie gingen: zij probeerden met handen en voeten contact te leggen met de lokale bevolking en hielden er soms vrienden voor het leven aan over.

Een hoogtepunt voor mijn vader was de geboorte van zijn kleindochter, Tania. Hij was ontzettend blij met dat kleine mensje, en nog wel een meisje ook, want hij voelde zich altijd zeer verbonden met vrouwen. Hij was dol op zijn gezin van ‘dames’ en pochte er graag op. Toen wij naar de States verhuisden in 1995, vonden mijn ouders het vreselijk zover van hun kleindochter af te komen wonen. Mijn vader verzuchtte tegen een vriend: ‘mijn kleindochter verhuist naar Amerika’. ‘In haar eentje?’, vroeg de vriend verschrikt!

Mijn vader hield ontzettend van country en western muziek, zoals dat in zijn tijd nog heette en dat vormde mijn zus en mij ook. Uiteraard vonden wij het als tieners verschrikkelijk, maar toen ik als dertiger in Amerika kwam te wonen, voelde de muziek daar als een warm bad: zo vertrouwd! Wij gingen met Mum en Dad naar Nashville, Tennessee, naar de Grand Ole Opry om live naar country muziek te luisteren en Dad had de tijd van zijn leven. In de vijftiger jaren hadden mijn ouders op het punt gestaan naar de States te emigreren, in navolging van veel leeftijdgenoten, maar door ziekte van mijn oma werd dat plan doorkruist.

Mijn vader had een uiterst sterke geest, hetgeen tot uiting kwam in zijn hele levensloop. Hij wist de ontberingen van het Jappenkamp te overleven, het verlies van zijn vader aldaar, repatriëring naar een land dat hij niet kende, een gebroken opleiding weer opnemen, de lijst is eindeloos. Ook het verlies van mijn moeder, zijn trouwe maatje van meer dan 56 jaar, brak hem niet. Hij had een rotsvast vertrouwen in een leven na de dood en de zekerheid van een weerzien. Hij was ervan overtuigd dat zij nog steeds bij hem was. Die geestelijke instelling en zijn onveranderlijke optimisme maakten van

hem een zeer gewild rolmodel en een populair mens. Hij zat eigenlijk nooit om gezelschap verlegen en had een scala aan (meest vrouwelijke) bewonderaars! Dad was het tegenovergestelde van een Grumpy Old Man, hij bleef op de hoogte van de actualiteit en was daardoor een goed gesprekspartner. Hij klaagde nooit en was altijd nieuwsgierig naar andermans besognes. Een voorbeeld voor ons allen!!
Toen mijn moeder overleed, 10 jaar geleden, wilde mijn vader ineens naar Maleisië, naar mijn zus. Hij was toen al 85 en ik vond het geen goed idee hem daar alleen naar toe te laten gaan, dus gingen wij met ons gezin met hem mee. Het werd een gedenkwaardige trip, georganiseerd door mijn zus, met onze hele familie langs de schitterende hoogtepunten van Maleisië, vol avonturen en een scala aan heerlijke maaltijden. Mijn vader genoot volop en waande zich weer in Indië, waar hij vandaan kwam. Hij had nooit terug gewild naar Indonesië, omdat hij vond dat hij toch niet zou terugvinden wat hij achtergelaten had. Maar dit kwam er dichtbij.

Mijn vader heeft mij op zoveel wijzen geïnspireerd, zijn kennis, zijn nieuwsgierigheid, zijn opgewektheid, zijn sterke geest. Wij konden alles bespreken en overal had hij een antwoord op. Wij zijn heel

dankbaar dat wij zolang voordeel hebben gehad van zijn wijsheid en liefde, die wij node zullen missen.

Dankuwel.

Er volgt een muziekstuk genaamd Centennial, waarbij oude foto’s geprojecteerd worden op een scherm.
Dan is het woord aan Mariejosé, die ook herinneringen aan Dad ophaalt en aan zijn bezoek aan Maleisië. Een foto van Dad achterop de scooter onderstreept haar verhaal.

De beurt is dan aan Tania, die in een fantastische speech uitlegt wat zij geleerd heeft van Opa. Zij heeft die zaken in 6 onderdelen verdeeld, die soms zeer hilarisch zijn:

Vandaag wil ik graag 6 levenslessen delen die ik van mijn Opa heb meegekregen. In de 96 jaar van zijn leven heeft hij veel wijsheden opgedaan en lessen geleerd en hij leeft allemaal een beetje in ons voort door de verhalen en lessen die hij aan ons meegeeft. Hier zijn de mijne:

Les 1: Ga nooit met op een fles staan als de dop er nog op zit.
Toen ik nog klein was, wilde opa laten zien hoe je een plastic fles platmaakt op een efficiënte manier, namelijk erop springen. De dop zat er nog op en Opa viel dus op zijn gat.

Oma en ik schrokken erg, Opa moest vooral lachen totdat Oma boos werd over zijn onoplettendheid.

Les 2: Je bent nooit te oud om te leren.
Opa was altijd heel goed op de hoogte van alles en techniek vond hij ook altijd nog interessant. Ik vond het geweldig toen hij van Tante Marie een smartphone kreeg en we konden Whatsappen. Kon ik al mijn vrienden jaloers maken dat ik met mijn Opa van in de negentig aan het appen was en hij ook altijd de grappigste emoji’s meestuurde.

Les 3: Het leven is een avontuur en er zijn altijd nog eerste keren.
In de afgelopen 10 jaar heeft Opa ook nog genoeg avonturen beleefd. Samen met de familie op vakantie naar Maleisië nadat Oma was overleden vond ik al een avontuur! Daarnaast zijn we nog samen naar de Pasar Malam geweest en overnacht in Den Haag in 2015. Het voelde alsof het Opa en ik tegen de wereld was en vooral ook samen van de saté gambing en pisang goreng genieten! Ook vond ik het heel mooi dat hij bij mijn beide diploma uitreikingen aanwezig kon zijn en dat we na mijn masterdiploma naar Hotel de Wereld gingen voor een Michelin sterrendiner. Voor Opa en mijzelf allebei de eerste keer! De een 24 en de ander 90!

Les 4: Heb respect voor je medemens
Bij deze les heb ik geen specifiek verhaal maar deze draag ik wel bij me in mijn hart en vind ik erg belangrijk. Opa vertelde altijd dat ieder mens even belangrijk is en dat je met respect voor elkaar zo ver komt. Dat je door respect te hebben ook verbinding kan vinden met mensen die dat anders misschien niet zo zouden voelen of zo anders zijn dat jij.

Les 5: Rijst eet je met een lepel
Ja, wat moet ik hier verder over zeggen. Dat is gewoon zo. Als een Indo ben je het je afkomst verplicht om rijst altijd met een lepel te eten en ik zou eerlijk gezegd ook niet weten hoe anders. De liefde voor eten en koken is er al met de paplepel ingegoten en heeft zeker ook een connectie met het Indo zijn. Ik herinner me nog het stiekem roosteren van de saté op je kleine BBQ achter bij het fietsenhokje, terwijl dat volgens mij helemaal niet mocht. Waarmee ik daarna dan weer een kroepoek – rijst – saté combi maakte die oma en jij maar een beetje gek vonden. Maar ze konden altijd met een lach op het gezicht kijken hoe ik zat te smullen. Ook samen met Laurence hebben we van elkaars creaties kunnen genieten en dat was altijd een mooi moment: samen aan tafel. Eten verbindt!

Les 6: Er is altijd iets te vieren!
Elke samenkomst is een feestje en Opa stond in het leven met het motto: elk moment is er iets om te vieren, dus trek die champagne maar open! Bijna elke keer dat Laurence en ik op bezoek kwamen was het reden voor bubbles, toastjes, lekker eten en samen zijn. En dat is een levenshouding die volgens mij veel geluk en vreugde met zich meebrengt!

Ik ben trots op wat hij allemaal heeft ondernomen in de tijd dat ik hem kende en dat ik nog zo lang met hem van het leven heb mogen genieten. Ik zou graag iedereen vragen om de volgende keer dat je champagne drinkt, ook even aan Opa te denken en zijn leven te vieren. Dat ga ik in ieder geval wel doen. Cheers Opa!

Laurence volgt haar op en leest een stukje voor uit Dad zijn autobiografie ‘Toen ging het venster open’. Dit stukje gaat over de begraafplaats in Tjimahi waar kampgenoten van Dad begraven lagen. Dad zag deze begraafplaats en dacht eerst een blauw meer te ontwaren, maar dat bleken de vele grafstenen te zijn. Het lied Tlaga Biroe (Het blauwe meer) volgt zijn stukje op.

Hierop neemt Simon Gorter plaats achter het spreekgestoelte, als vertegenwoordiger van Loge De Drieslag in Groningen, waar Dad jarenlang lid van was (van 1978 tot heden). Hij roemt Dad zijn eruditie op het gebied van de geschiedenis van de Vrijmetselarij: ‘ Will hield ervan om anderen te bevragen naar hun ideeën en meningen, en vooral hoe ze daartoe kwamen. In gesprekken over de tradities, de ritualen en de oorsprong van de vrijmetselarij was Will op zijn best. Hij had hierover ontzettend veel kennis. Menig vrijmetselaar komt daar niet aan toe. Maar Will was geen kamergeleerde. Hij had ook een sterke sociale kant. In de loge kon hij ook hiermee

goed uit de voeten. Hij kon het onderlinge contact met de broeders erg waarderen. Hij had interesse in een ander, in datgene wat de ander bewoog, maar gaf, wanneer daar aanleiding toe was, ook iets van zichzelf bloot. Dat was erg prettig in de omgang met Will. Hij deed je jezelf thuis en gewaardeerd voelen, of je nu professor of cafébaas was’


Arnold sluit de rij af met zijn speech waarin hij Dad beschrijft als zijn ‘geleider’.

‘Geachte aanwezigen,

Ik wil u graag vertellen wat mijn schoonvader Will Hasselbach, Dad, voor mij heeft betekend in de bijna 40 jaar dat wij elkaar kennen.
Dad was in meerdere opzichten mijn geleider. Figuurlijk gesproken voor mijn ontwikkeling in vele aspecten, spiritueel en profaan. Al tijdens de eerste kennismakingen bij de familie Hasselbach werd mij duidelijk dat de wijze van omgang, het soort gesprekken, de diepgang, een totaal andere was dan wat ik in mijn familie gewend was. Alles was bespreekbaar, en alle meningen werden gehoord en naast elkaar gelegd. Dat

dit soms tot discussie leidde, moge duidelijk zijn. (Dit heeft mij getraind en verder gevormd).
Na eerst wat overweldigd te zijn door deze manier van doen, ben ik het zeer gaan appreciëren. Het heeft mij ook mede opengesteld voor de volgende fase, waarin de letterlijke betekenis van geleider naar voren komt.
Dad was mijn geleider bij mijn inwijding in de Vrijmetselarij, zowel in de voorbereidende fase als tijdens de eigenlijke inwijding. Naast het overweldigende van de inwijding zelf, gaf dit een extra positieve lading aan die avond in 2005.
In de jaren voor mijn toetreding hebben Dad en ik, vaak aangevuld door Mum en mijn vrouw, regelmatig gesproken over de Vrijmetselarij, de betekenis en invloed die de Vrijmetselarij kan hebben op een mens.
Zeker ook na mijn inwijding en tijdens de volgende stappen heeft Dad een grote invloed gehad op mijn ontwikkeling als maçon. Zijn kennis over de geschiedenis en de ritualen van de Vrijmetselarij zijn voor mij een inspiratie geweest en zullen dat ook altijd blijven.
Dad’s vrijmetselaars-activiteiten waren ook internationaal gericht. Hij visiteerde uitgebreid in loges in Nederland, Duitsland en zeer regelmatig ook in Engeland, in York, waar hij de diverse graden op Engelse wijze nogmaals ervoer.
Ook tijdens hun reizen in de Verenigde Staten heeft Dad, naast zijn liefde voor countrymuziek en westerns, ook op maçonniek gebied zijn hart op kunnen halen. Hij had maçonnieke ontmoetingen in loges in Californië, Arizona en andere staten. Hij was zeer te spreken over de Amerikaanse werkwijze, waarbij het rituaal geheel uit het hoofd wordt opgevoerd. Daar streefde hij in Nederland ook naar.
Toen mijn vrouw en ik in Texas woonden, ben ik ook daar lid geworden van een loge, en via Skype heb ik in die tijd regelmatig met Dad gesproken over mijn ervaringen daar en de overeenkomsten en verschillen in de ritualen en maçonnieke beleving tussen Nederland en Amerika. Zeer leerzaam.

Voordat ik afsluit, ben ik u allen een verklaring schuldig. Zoals u ziet, sta ik vandaag voor u in mijn uniform van de Koninklijke Marine. Ik begrijp dat u dit waarschijnlijk bijzonder vindt. Dad heeft mij uitdrukkelijk gevraagd om in uniform te komen, omdat hij, in de laatste tijd in Nederlands Indië, lid was van het Vrijwillig Oefen Corps, een afdeling van het K.N.I.L. Hij wilde hiermee een eerbetoon maken aan die periode in zijn leven.

In de afgelopen 40 jaar heb ik Dad leren kennen en waarderen als een mens en broeder die zaken met veel Wijsheid benaderde, zijn leven met veel Kracht vorm heeft gegeven en vooral zijn leven positief beleefde met veel Schoonheid. Ik ben dankbaar voor de afgelopen jaren en de vele inzichten die Dad mij gegeven heeft.

Mede namens zijn dochters en kleindochter wil ik alle aanwezigen, fysiek en virtueel via livestream, bedanken voor hun aanwezigheid en de vele blijken van medeleven over het leven en werken van Wilhelm Henry Hasselbach als mens en als broeder. Dank U.

Hierna wordt het stuk ‘Kupanggil hai marilah’ gespeeld en de kist schuift achter een gordijn. De plechtigheid is afgelopen en wij lopen allemaal naar buiten. De gasten stellen zich in een rij op, om afscheid te nemen, maar worden door de begrafenisondernemer naar buiten gemaand. Omdat een paar mensen van verre komen, hadden wij zgn. Coffee to Go pakketjes besteld, maar dit betreft geen koffie maar een flesje water met een broodje in een zakje. Wij delen de zakjes uit en moeten dan allemaal de foyer uit. Hoe oneindig triest en raar is dit!

Mariejosé wilde twee vrienden uitnodigen om na afloop te komen eten in de Hooiweg, maar officieel mag dat allemaal niet. Wij hadden dus aangeboden ons terug te trekken, maar dat mocht van haar niet, dus heeft zij alleen Gerard uitgenodigd. Dit mag officieel nog steeds niet (6 mensen uit 4 verschillende huishoudens: je mag maar 3 gasten van buiten uitnodigen), maar vooruit. Dus rijdt zij met Gerard terug, die geen Corona-angst schijnt te hebben, en wij rijden met zijn tweeën terug. Wij drinken thee en daarna klinken wij met champagne op Dad. Mariejosé heeft, zeer symbolisch, kaarsjes voor iedereen klaargezet. Iedereen moet een kaarsje aansteken voor Dad.

Daarna smullen wij van een verrukkelijk Bami Goreng die Marie heeft voorbereid. De kinderen blijven in Eelde slapen, wij gaan weer naar Friesland toe. Nu begint het zware werk pas.