10x wat te doen het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa: de Biesbosch

Kampeerders, avonturiers, vogelspotters en natuurliefhebbers opgelet! Een doolhof aan mangrove-achtige kreken, een rijke flora en fauna en een handvol enthousiaste boswachters kenmerkt een bezoek aan een van de mooiste natuurgebieden in Nederland: de Biesbosch. Met als doel om het water in Nederland de ruimte te geven, is door menselijk ingrijpen het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa ontstaan. Het nationale park telt ruim 90 km2 aan beschermd natuurgebied en wordt voornamelijk gebruikt voor recreatie, landbouw en het opslaan van schoon oppervlaktewater voor de bereiding van drinkwater. Wij gingen op ontdekking en vertellen je alles over wat te doen in de Biesbosch!

De Biesbosch

De Biesbosch strekt zich uit over de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant. Bekend om zijn unieke ecosystemen van kreken, rietvelden, moerassen en wilgenbossen, biedt dit gebied een toevluchtsoord voor talloze planten- en diersoorten. Maar ook voor toeristen, want ook voor de mens is hier van alles te doen. Kano tussen de ijsvogels, ga op zoek naar bevers in de vroege ochtend en komt tot rust op het water, en dat allemaal in eigen land!

Wat te doen in de Biesbosch

1. Eén met de natuur

De zon schijnt, de lucht is strakblauw en in de verte zie ik onze tentjes al klaarstaan. Vanaf camping de Witboom lopen we door het modderige gras naar onze eerste activiteit: een 2 uur durende vlottocht door de nieuwe en oude Biesbosch, onder begeleiding van Biesboschgidsen Marc en Corne. Via een houten plank betreed ik het 35 m2 drijvende oppervlak en neem ik plaats aan de picknicktafel. Vol trots vertelt Marc over zijn zelfgebouwde vlot, dat bestaat uit blauwe tonnen, houten platen en touw. Op de vraag of hij een website heeft, geeft hij al gauw het antwoord dat dit in zijn geval onmogelijk is omdat hij het grootste deel van zijn dag in de buitenlucht doorbrengt, iets om jaloers op te zijn!

Gelukkig mag ik me nu even onderdompelen in zijn wereld en ben ik hier op de camping en bij het water ook even één met de natuur.

Bij aankomst op mini-camping de Witboom staat onze tent midden in de natuur al klaar.

2. Varen met een vlot

Wanneer we de kant verlaten en door het eerste kreekje varen, kijk ik bewonderend om me heen. Het najaarszonnetje brandt op mijn huid, de kleurrijke natuur wordt weerspiegeld in het water en de stilte wordt zo nu en dan onderbroken door het geluid van een vogel. Vol verwachting kijken we voor ons uit of we tussen de oranjegekleurde bladeren een ijsvogel spotten of in de struiken een bever voorbij zien zwemmen. Helaas zonder resultaat. Wel maken we kennis met het varken dat volgens onze gids als trouwe "waakhond" dienst doet. En waar een wil is, is een weg: het varken loopt met ons mee tot aan het einde van zijn erf en keert pas terug als hij met zijn buik in de modder vast komt te zitten. We glijden op serene wijze door de wateren van de Biesbosch, waar zo nu en dan een afgeknaagde boom bewijs levert voor het feit dat er écht wel bevers aanwezig zijn.

De nieuwe Biesbosch vanaf het vlot: een ideale plek om te varen en te kanoën.

3. Barbecueën bij zonsondergang

De lucht kleurt oranje, we verlaten het vlot, nemen plaats in de huifkar en keren terug naar camping de knotwilg. Hier staat een lekkere barbecue op ons te wachten, maar onze aandacht wordt al snel getrokken door de ondergaande zon. De zon, en daarmee ook de temperatuur, zakt langzaam naar beneden en weerspiegelt in het water, totdat er alleen nog maar een rode gloed achterblijft. Onder het licht van een zaklamp braden we het vlees op de barbecue, waarna we nog eventjes opwarmen bij het kampvuur voordat we ons ijskoude en inmiddels doorweekte tentje in duiken.

Zonsondergang vanaf camping de Knotwilg.

4. Wakker worden op de fluisterboot

De wekker gaat, ik verlaat mijn warme slaapzak en rits de tent open. We worden net zoals de avond ervoor begroet door een heldere sterrenhemel en stappen nog voordat de zon tevoorschijn is gekomen in de auto. Eenmaal bij het MuseumEiland aangekomen, dat speciaal voor ons om 7:00 al zijn deuren heeft geopend, stap ik met slaperige oogjes op de fluisterboot. Ondanks de kou worden alle ramen van de boot geopend zodat we zoveel mogelijk van het uitzicht kunnen genieten. Het duurt niet lang voordat iedereen met zijn camera of mobiel uit het raam hangt. Schipper Gerrit heeft een bever gespot en wijst onze blikken in de juiste richting. In het park leven ruim 300 bevers en minuten later hebben wij er al drie gespot!

Een rustgevende fluistervaartocht in de vroege ochtend.

5. Een magische zonsopkomst

Alsof het tegenkomen van bevers nog niet bijzonder genoeg is, verschijnen er in mijn blikveld plotseling tientallen zwanen. Op de achtergrond komt langzamerhand de zon tevoorschijn en mijn camera draait overuren. Het is mistig en er hangt een gouden gloed over het wateroppervlak, dat inmiddels is veranderd in een enorme spiegel. Onder het genot van koek en koffie genieten we de rest van de tocht van al het moois dat op onze route verschijnt. Van vogelnesten hoog in de bomen en de aangename warmte van de zon tot aan bootjes die vredig in het water dobberen en avonturiers die al vroeg in hun kano zijn gestapt, oftewel een magische ochtend in Nationaal Park de Biesbosch!

De Biesbosch verandert in iets magisch zodra de zon tevoorschijn komt.

6. Beleef het Biesbosch Museum

Om het bezoek helemaal compleet te maken, betreden we na een rustgevend vaartochtje en een uitgebreid ontbijt het Biesbosch MuseumEiland, dat inmiddels bekroond is met verschillende architectuurprijzen. Directeur Peter van Beek leidt ons rond door het museum en we komen van alles te weten over het ontstaan en behoud van de Biesbosch, dat zijn oorsprong kent in het jaar 1421 met de komst van de St. Elisabethsvloed. Via een trappetje betreden we het met gras bedekte dak en kijken we uit over het groene gebied en de museumtuin. Hier is de Biesbosch op verkleinde schaal nagemaakt en wordt het volgens Peter op zonnige dagen druk bezocht door spelende kinderen. Ik geniet nog even van de rust, verlaat het museumterrein vol inspiratie en besluit dat ik hier zeker nog een keer ga terug komen!

Het met grasbedekte dak van het MuseumEiland dat op inspirerende wijze opgaat in zijn omgeving.

7. Wandelen in de Biebosch

Voor mij zat het bezoekje aan de Biesbosch er alweer op, maar ik deel graag nog wat meer tips met je voor het ontdekken van dit getijdengebieden. Zo is het hier echt prachtig wandelen over bijvoorbeeld deze routes:

Klompenpad 'Deeneplaatpad'

• Lengte: Ongeveer 5,5 kilometer
• Startpunt: Bezoekerscentrum Biesbosch, Baanhoekweg 53, Dordrecht
• Kenmerken: Dit klompenpad voert je langs de oevers van de Nieuwe Merwede, door ruige graslanden, wilgenbossen en over houten vlonderpaden. Onderweg kom je mogelijk diverse vogelsoorten tegen.
• Eindpunt: Bezoekerscentrum Biesbosch

Wandelroute 'Rondje Brabantse Biesbosch'

• Lengte: Circa 10 kilometer
• Startpunt: Biesboschcentrum Dordrecht, Baanhoekweg 53, Dordrecht
• Kenmerken: Deze route verkent de noordelijke Biesbosch. Je wandelt langs de rand van het natuurgebied, door grienden en langs kreken. Onderweg kun je genieten van uitzichten over het water en de natuur.
• Eindpunt: Biesboschcentrum Dordrecht

Staatsbosbeheer route 'Ottersluispad'

• Lengte: Ongeveer 7 kilometer
• Startpunt: Jachthaven Ottersluis, Kooikamp 1, Werkendam
• Kenmerken: Deze route voert je door grienden, langs waterpartijen en door moerasachtige gebieden. Je wandelt langs het water waar je vaak vogels kunt spotten en geniet van de rust en stilte van dit deel van de Biesbosch.
• Eindpunt: Jachthaven Ottersluis

Natuurmonumenten 'Elzenpad' Lengte 

• Ongeveer 3 kilometer
• Startpunt: Biesbosch MuseumEiland, Hilweg 2, Werkendam
• Kenmerken: Dit korte pad voert je door elzenbossen en langs watergangen. Het is een mooie route voor gezinnen of voor wie een kortere wandeling wil maken en toch van de natuurlijke schoonheid van de Biesbosch wil genieten.
• Eindpunt: Biesbosch MuseumEiland

8. Fietsen in de Biesbosch

Je kunt hier uiteraard ook prachtig fietsen. Zo is er de Staatsbosbeheer fietsroute 'Biesboschpad'.

• Lengte: Ongeveer 45 kilometer
• Startpunt: Biesboschcentrum Dordrecht, Baanhoekweg 53, Dordrecht
• Kenmerken: Deze route neemt je mee door de uitgestrekte natuur van de Biesbosch, langs kreken, grienden en dijken. Onderweg kun je genieten van prachtige vergezichten en diverse vogelsoorten spotten.
• Eindpunt: Biesboschcentrum Dordrecht

Een andere mooie route is de Natuurmonumenten fietsroute 'Brabantse Biesbosch'.

• Lengte: Circa 30 kilometer
• Startpunt: Biesbosch MuseumEiland, Hilweg 2, Werkendam
• Kenmerken: Deze route voert je langs de zuidkant van de Biesbosch, door polders, langs waterwegen en door karakteristieke dorpjes. Het biedt een afwisselende ervaring met veel natuur en culturele bezienswaardigheden.
• Eindpunt: Biesbosch MuseumEiland

9. Kanoën (of suppen)

Kanoën in de Biesbosch is een fantastische manier om de kronkelende kreken en rustige waterwegen te ontdekken. Er zijn verschillende kanoroutes die je zelfstandig kunt bevaren. Deze routes zijn niet altijd met bordjes aangegeven, maar je kunt kaarten of GPS gebruiken om je weg te vinden. Het Biesboschcentrum in Dordrecht en het Biesbosch MuseumEiland in Werkendam zijn goede startpunten waar je informatie kunt verkrijgen over beschikbare routes en kaarten. Hier vind je ook meer informatie over begeleide tochten. Zo spot je misschien nog wel meer bevers.

10. Ontdek Brabant vanaf de Biesbosch

De Biesbosch is een mooie eerste kennismaking met Brabant. Benieuwd naar wat Brabant nog meer te bieden heeft? Neem dan een kijkje op de website van Visit Brabant of lees onze blog over BrabantNacht in de Efteling!

Zoals je ziet is er heel wat te doen in de Biesbosch, vooral voor natuurliefhebbers en iedereen die graag een beetje actief is in de natuur. Neem vooral je camera mee, hier ga je mooie plekken kunnen vastleggen! Wanneer ga jij?