Zin in een weekendje ontspannen in de natuur? Naast knusse steden, indrukwekkende musea en prachtige kastelen vind je in Gelderland heel veel bijzondere plekken in de natuur. Wij tippen de 10 mooiste bezienswaardigheden in Gelderland.
Veerle Witte
Ruim 5.400 hectare bos, heide, grasland en zandvlakte vormen het Nationale Park De Hoge Veluwe. In de gevarieerde oud-Veluwse landschappen leven vele dieren en planten, waaronder de bedreigde tapuit, draaihals, heikikker en ringslang. Het park werd in 1909 gesticht door Anton en Helene Kröller-Müller, die zijn grondgebied steeds verder uitbreidde tot het in 1935 verkocht werd aan de Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Het omheinde park is voor bezoekers alleen wandelend of fietsend te bezoeken. Bij de drie ingangen van het park zijn ruim 1.800 iconische witte fietsen te leen.
Tip: ga op safari met de boswachter en spot groot wild zoals moeflons en edelherten.
Lees ook:
Foto: elroyspelbos/iStock
Het voormalig zendstation Radio Kootwijk steekt in art-decostijl imposant boven de omliggende heide uit. Het 29 meter hoge betonnen gebouw is ontworpen door architect Julius Luthmann. Het zendgebouw moest zo ver mogelijk van verstoring gebouwd worden en daar leende de zandverstuiving bij Kootwijk zich perfect voor. In 1923 werd de eerste zender er in gebruik genomen en zes jaar later kwam de eerste radiotelefoonverbinding met Nederlands-Indië tot stand. Tot 1998 werd Radio Kootwijk ingezet voor verschillende soorten verbindingen en sinds 2009 is het in handen van Staatsbosbeheer. Het monumentale pand wordt nu ingezet voor evenementen.
Tip: maak een wandeling over de heide en bewonder het gebouw uit verschillende hoeken.
Foto: jan van der Wolf/iStock
Harderwijk kreeg in 1231 stadsrechten van de Graaf van Gelre, waarna het uitgroeide tot een bloeiende handelsstad. Dat succes had de plaats te danken aan de ligging aan de belangrijke handelsroutes naar Deventer, Elburg, Kampen en Zuiderzeestadjes. Vele historische gebouwen uit deze tijd zijn bewaard gebleven, waaronder de Grote Kerk, de Vischmarkt en de Vischpoort. De 14e-eeuwse poort is de enige overgebleven stadspoort. Opvallend is ook het Linnaeustorentje uit 1570, dat vernoemd is naar wetenschapper Linnaeus die aan de toenmalige Universiteit van Harderwijk promoveerde.
Tip: strijk neer in een van de vele restaurants in Harderwijk. Relatief veel restaurants hebben een Michelinster.
Foto: Nisangha/iStock
Al in de 9e eeuw stond op de plaats van Kasteel Doornenburg een versterkt huis, genaamd ‘Villa Dorenburg’. Tot de Tweede Wereldoorlog gaat het leven op Kasteel Doornenburg er relatief rustig aan toe. In de Tweede Wereldoorlog namen de Duitsers het 14e-eeuwse kasteel in gebruik als hoofdkwartier. Om terrein terug te winnen heeft de Engelse luchtmacht het kasteel twee keer tot puin gebombardeerd. Tussen 1947 en 1966 werd het robuuste kasteel herbouwd, waarna er onder andere opnames voor het televisieprogramma ‘Floris’ plaatsvonden.
Tip: rijd (een deel van) de Liberation Route, een internationale herdenkingsroute leidt langs plekken die een belangrijke rol spelen in de Tweede Wereldoorlog. Bezoek onderweg de woonvertrekken, de kapel en de boerderij van Kasteel Doornenburg
Foto: Iris Rijcken
Het Kröller-Müller Museum ligt in Nationaal Park De Hoge Veluwe en is te bereiken via wandel- en fietspaden door de natuur. In het museum hangt de op een na grootste Van Gogh-verzameling ter wereld. Negentig van zijn schilderijen en 180 tekeningen zijn hier te bewonderen. In het museum hangen ook werken van moderne meesters zoals Piet Mondriaan, Claude Monet en Pablo Picasso. De werken zijn tussen 1907 en 1922 verzameld door Helene Kröller-Müller.
Tip: bezoek de omliggende beeldentuin. De 25 hectare grote buitenzaal met 160 sculpturen is een van de grootste beeldentuinen van Europa.
Foto: Marjon Gemmeke
Bredevoort is sinds 1993 de Nationale Boekenstad. Verspreid door de stad zijn ‘honesty bookshops’ te vinden. In deze boekenwinkels loopt geen personeel rond, maar wordt vertrouwd op eerlijke giften van mensen. Het vestingstadje staat ook bekend als de vroegere woonplaats van Hendrickje Stoffels, de geliefde van Rembrandt van Rijn. Haar beeld staat op ‘t Zand in het centrum. In het historische centrum liggen vele kunstgalerijen en historische huisjes. Bezoek er de Sint Joriskerk uit circa 1316, molen ‘Prins van Oranje’ en de Stadspomp.
Tip: Bezoek de verkleinde replica van de Lourdesgrot in het Sint Bernardus vestingpark. Het grotje staat op de restanten van een onderwal van Bastion Vreesniet.
Foto: waeske/iStock
Jarenlang werd in de steengroeve van Rarum kalksteen gewonnen. Dit gesteente werd vermalen en gebruikt voor de wegenbouw en kunstmestindustrie. Tijdens de afgravingen van het ruim tweehonderd miljoen jaar oude gebied werden bijzondere vondsten gedaan, zoals fossielen en pyriet, dat ‘Winterswijks Goud’ genoemd werd. Het buitenaards aandoende landschap is geliefd bij fossielenzoekers en vogelliefhebbers. Elk voorjaar gebruikt de oehoe de groeve als broedplaats. Het Natura 2000-gebied is te bezoeken onder begeleiding van een gids.
Tip: wandel de bijna 15 kilometer lange rondwandeling vanaf Kotten. Zandwegen en bospaden leiden naar de een uitkijkpunt met uitzicht op de steengroeve. In het leefgebied van de oehoe zijn ook ijsvogels, buizerds en fazanten te spotten.
Foto: Stan Bouman
108 kilometer lang stroomt de Linge door weilanden en rietvelden en langs boomgaarden en historische dorpen zoals Acquoy en Geldermalsen. De rivier ontspringt in Nederland nabij Zevenaar en mondt bij Gorinchem uit in de Merwede. Dankzij de afwezigheid van grote schepen en de aanwezigheid van prachtige landschappen, wordt de Linge gezien als een van de mooiste rivieren van Nederland. De natuur aan de oevers is deels Natura 2000-gebied en wordt beheerd door Staatsbosbeheer.
Tip: Fiets de Lingeroute langs de kronkelende rivier en bezoek boomgaarden, dorpen en landgoederen langs de route.
Foto: jan van der Wolf/iStock
De plaats Buren mag zich sinds 1395 een stad noemen. Sinds het huwelijk van Willem van Oranje in de Sint-Lambertuskerk in 1551 mag de stad zich Oranjestad noemen. De vestingwerken zijn ondanks vele bezettingen in het verleden vrijwel geheel bewaard gebleven. Wandelend langs de vestingwallen, stadspoort en stadsmuur beleef je het Buren van vroeger. Tot het beschermde stadsgezicht behoren vele historische gebouwen, zoals de Sint-Lambertuskerk, het Koninklijk Weeshuis en korenmolen De Prins van Oranje uit 1716. Van het grote kasteel dat ooit in de stad stond zijn alleen de fundamenten nog over.
Tip: Bezoek het Museum Buren & Oranje in het oude raadhuis op de markt. Hier vind je informatie over de geschiedenis van de stad en de connectie met het Koninklijk huis. In de collectie bevinden zich kinderkledij en speelgoed van prinses Wilhelmina, maquettes van het vroegere kasteel en andere historische objecten.
Foto: jan van der Wolf/iStock
In 1685 liet stadhouder Willem III Paleis Het Loo, een van de mooiste kastelen van Nederland, bouwen. De kunstige tuinen met paviljoens werden vier jaar later aangelegd. Het Paleis is sinds de bouw in eigendom van de Koninklijke familie. Koningin Wilhelmina woonde er na haar troonsafstand tot haar dood. Sinds 1984 zijn het Paleis en de tuinen opengesteld voor publiek. In het museum in het Paleis wordt onder meer antieke kunst en historische mode tentoongesteld en in de stallen en koetshuizen zijn oude koetsen en auto’s te bewonderen.
Foto: Paleis Het Loo
Dit zijn de 10 mooiste bezienswaardigheden in Gerlderland. Meer mooie bezienswaardigheden in Nederland ontdekken? Koop dan gauw ons boek ‘1000 plekken in Nederland die je écht gezien moet hebben’ dat sinds december 2022 in de winkels ligt! Of lees:
Voeg eenvoudig verhalen toe aan je dagboek in onze online editor of app
Voeg je afbeeldingen toe en kies je pagina-indelingen
Deel je reis in realtime zonder gedoe!