Van sprankelende witte wijnen tot fruitige rode wijnen, van zachte zandsteen tot hard marmer: de Duitse deelstaat Rijnland-Palts zit vol contrasten. Of je de regio nou wandelend, fietsend of rijdend verkent: je raakt er niet uitgekeken. Wij lichten tien regio’s en hun steengoede hoogtepunten uit.
Slechts zo’n tienduizend jaar geleden vond er voor het laatst een vulkaanuitbarsting in de Eifel plaats. Sporen van vulkanische activiteit in het gebied zijn dan ook goed terug te zien in het landschap. Kratermeren, maaren, kegels en natuurlijk het donkere stollingsgesteente basalt. In het Vulkanpark-infocentrum krijg je een kijkje in de vulkanische geschiedenis en het mijnen van basalt en tufsteen.
Foto: Millstone Cave op de Volcano Trail © Dominik Ketz
Bezoek de Lava Dome voor een rondleiding door ondergrondse lavakelders en een simulatie van een vulkaanuitbarsting. Ook in de Bendisberg-steengroeve neem je een kijkje onder de grond. Hier ontdek je hoe lood- en zinkerts gedolven werden. Voor een frisse neus maak je een wandeling rond de Laacher See. Zie je het borrelen aan de oever? Dat zijn CO₂ -belletjes van de vulkaan die onder het meer sluimert.
→ Bekijk hier meer activiteiten in het Vulkaanpark in de Eifel
Foto: Basaltgrot "Lavakeller" bij Mendig © Dominik Ketz
Al Eeuwenlang staat de stad Idar-Oberstein, in de in de Nahe-regio, bekend dé edelstenen- en juwelenhoofdstad van de regio. Koningen en keizers toonden hun rijkdom met hun kronen en insignes met edelstenen uit de stad. In de veertiende eeuw lagen de edelstenen hier op de grond voor het oprapen. De stenen werden gevormd bij het mineraliseren van lavastromen die naar boven gestuwd werden.
Foto: Edelstenen in Idar-Oberstein © Dominik Ketz
Toen de voorraad bovengrond begon uit te dunnen, werd begonnen met het graven van tunnels, zoals die in de enige voor publiek opengestelde mineralenmijn van Duitsland Steinkaulenberg. Edelstenen vind je er niet meer, maar deze kun je wel in het Duitse Edelsteenmuseum bewonderen. Volg de 48 kilometer lange Duitse edelsteenweg langs steden en dorpen waar nog op ambachtelijke wijze edelstenen verwerkt worden. Vergeet onderweg niet de bijzondere wijnen uit de Nahe-regio te proeven.
→ Lees hier meer over de edelstenen-geschiedenis van Idar-Oberstein
Foto: Uitzicht op de edelsteententoonstelling in Idar-Oberstein © Dominik Ketz
In het Kannenbäckerland, waarin het Westerwald ligt, vind je de grootste kleiafzettingen van Europa. Het grijswitte materiaal werd al in de jonge steentijd gebruikt voor het maken van keramiek. Vanaf de 16e eeuw werd het aardewerk geglazuurd, waardoor het beter bewaard bleef. Nog altijd wordt in het Westerwald op authentieke wijze grijsblauw Westerwald-aardewerk gemaakt.
Foto: Traditioneel handwerk en modern pottenbakken in het Kannenbäckerland © Dpminik Ketz
Pottenbakkers verwerken de klei tot potten, servies, kunst, sieraden en andere decoraties. In het Keramiekmuseum Westerwald worden verhalen gedeeld over de geschiedenis en het heden van de lokale pottenbakkerij. In de regio worden bovendien regelmatig evenementen met keramiek in de hoofdrol georganiseerd. In april bezoek je bijvoorbeeld het beroemde ‘Höhr-Grenzhausen brennt Keramik’, in juni de Europese keramiekmarkt en in de herfst de pottenbakkersmarkt in Ransbach-Baumbach.
→ Leer hier meer over de aardewerktradities in het Westerwald
Foto: Pottenbakker aan het werk in het Kannenbäckerland © Dpminik Ketz
Al van ver zie je Romeinse bouwwerken boven de daken van Trier uitsteken. De stad in de Moezelregio was lange tijd de hoofdstad van het West-Romeinse Rijk en zes jaar lang de verblijfplaats van keizer Constantijn de Grote. De ruim tweeduizend jaar oude bouwwerken zijn veelal gebouwd met rode zandsteen, dat hier in de omgeving veel te vinden was.
Foto links: Uitzicht over de daken naar de Dom van Trier, foto rechts: Gezicht op de keizerlijke thermen in Trier © Dominik Ketz
De Dom is de oudste kerk van Duitsland en de Liebfrauenkirche is de oudste puur gotische kerk van het land. Ze staat naast de 67 meter lange Basilica van Constantijn, het grootste bewaard gebleven bouwwerk uit die tijd. Ook de stadspoort Porta Nigra, het amfitheater, de keizerlijke baden en andere Romeinse overblijfselen staan op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Bij een bezoek aan het gezellige en historische Trier mag een prijswinnende Moezelwijn natuurlijk niet ontbreken.
→ Ontdek hier meer over de Romeinse overblijfselen in Trier
Palts is de op één na grootste wijnregio van Duitsland en dus een geliefde bestemming voor wijnliefhebbers. Bourgondisch genieten doe je hier in een decor van wijngaarden, kastanjebomen en rode zandsteen. Je ziet de rode zandstenen uit de regio terug in historische gebouwen zoals de Dom van Speyer. Ook in de natuur vind je rode zandstenen bezienswaardigheden. Wat dacht je bijvoorbeeld van de rode ‘Duivelstafel’, een veertien meter hoge paddestoelvormige rots in het Hinterweidenthal? Ook de Altschlossfelsen in zo’n bijzonder gevormd natuurverschijnsel. Combineer je wandeling met een wijnproeverij. Wijnranken die op zandsteen groeien nemen bijzondere mineralen op, die de druiven en wijnen een intensere smaakt geven.
→ Lees hier meer over de wijncultuur van Palts
Foto: Rode zanstenen in de natuur van Palts © Dominik Ketz
In de regio Hunsrück speelt leisteen de hoofdrol. Van de 16e eeuw tot de vorige eeuw werd hier leisteen gewonnen voor onder meer het bedekken van daken. In de regio vind je meerdere leisteengroeven, zoals groeve Herrenberg uit 1822. Bij het winnen van leisteen werden soms indrukwekkende fossielen gevonden. De groeve bij Bundenbach is een wereldberoemde vindplaats van vierhonderd miljoen jaar oude fossielen. Benieuwd naar deze vondsten? Een deel ligt in een klein fossielenmuseum in groeve Herrenberg, een ander deel wordt tentoongesteld in andere (inter)nationale musea. In de open lucht hoef je niet lang te zoeken naar leisteen. Vele heuvels bestaan uit de grondstof en vormen prachtige wandelgebieden. Vanaf de honderd meter hoge en 360 meter lange Geierlay-hangbrug geniet je bijvoorbeeld van vergezichten over leisteenheuvels en dalen.
Foto: Wandelaars op de Traumschleife Kirschweiler vesting © Dominik Ketz
De rode leisteen van het Rotliegend, in de regio Rijn-Hessen, kom je tijdens je wandelingen, fietstochten en autoritten regelmatig tegen. Ook in de restaurants heb je te maken met het Rotliegend, al zie je het daar niet altijd. De smaak van de wijnen uit dit grootste wijnbouwgebied van Duitsland wordt deels bepaald door het ijzerrijke rotliegend waarop de wijnranken groeien.
Foto: De Rode Helling: Onderweg op het Rijnterrassenpad (RheinTerrassenWeg) © Dominik Ketz
Het rode gesteente is goed te zien op de Rode Helling, die ruim 280 miljoen jaar geleden als breukrand naar boven kwam en de rode steenlagen blootlegde. Wandel over de RheinTerassenWeg langs de Rode Helling en de wijnterrassen boven de Rijn, die door de rivier uit de rotsen gesleten zijn. De wandelroute Hiwweltour Stadecker Warte voert je langs informatieborden die je meer vertellen over het bodemprofiel en hoe die de smaak van wijn beïnvloedt.
→ Ontdek hier de diversiteit van de regio Rijn-Hessen
Ook de wijnen uit het Ahrdal danken hun smaak deels aan de leistenen bodem. De regio aan de oevers van de Ahr is met 562 hectare wijngaarden één van de kleinste wijnregio’s van Duitsland. Uniek aan dit wijngebied is de grote focus op één druivensoort. Ongeveer 80% van alle wijnranken is een Spätburgunder. Deze soort heeft veel warmte en zon nodig, wat je misschien niet zou verwachten in een dit deel van Europa. Dat de druiven hier toch goed groeien, is deels te danken aan de leistenen bodem. Deze houdt zonnewarmte lang vast en werkt als een soort kacheltje als de buitentemperaturen dalen. De rode druiven die op leisteen groeien, hebben een andere smaak dan die in het zuiden, die vaak op kalksteen groeien. Vanaf de Rotweinwanderweg beleef je deze wijngaarden en bijzondere rotsformaties.
→ Lees hier meer over de wijnen van het Ahrdal.
Foto's: Druivenoogst in het Ahrdal © Dominik Ketz
Het deel van de Rijn tussen Koblenz en Wiesbaden wordt de ‘romantische Rijn’ genoemd. Hier ligt de rivier smal en diep tussen de bergen, waarop pittoreske dorpen en groene wijngaarden liggen. De kans dat je een kasteel tegenkomt tijdens je wandeling, fietstocht of roadtrip is groot. Basalt is in deze regio een veelvoorkomende steensoort, waarvan door de Romeinen al gebruik gemaakt werd. In het Belevingsmuseum Römerwelt ontdek je hoe de Romeinen de lokale steensoort gebruiken voor onder meer het malen van graan. In het gereconstrueerde fort aan de Limes krijg je een idee van hoe het leven aan de rand van het Romeinse Rijk in die tijd was.
Foto: Romeinse Limes © Dominik Ketz
In Lahn gewonnen marmer werd verscheept naar het Empire State Building in New York, in de Hermitage van St. Petersburg en het Kremlin in Moskou. Tot 1970 werd het harde gesteente in de regio ontgonnen en lokaal en in verre landen gebruikt voor het bouwen van statige panden. Het voorkomen van marmer vertelt veel over de geschiedenis van het gebied aan de Lahnrivier. Deze geschiedenis, die tot 380 miljoen jaar teruggaat, ontdek je in het Lahn Marmor Museum. De heuvelrijke omgeving is geliefd bij wandelaars, fietsers en wijnliefhebbers. Ervaar het gebied wandelend op (een deel van) de 290 kilometer lange Lahnwanderweg, of fietsend vanaf de 245 kilometer lange Lahnradweg. Onderweg strijk je neer op een terrasje en geniet je van wijn uit de lokale wijngaarden.
Foto: Lahn marmer in Villmar © Dominik Ketz
Ben jij enthousiast geworden en wil jij deze regio dit jaar zelf gaan ontdekken? Doe dan mee aan de winactie van Rijnland-Palts en win een geheel verzorgde trip voor twee personen door deze prachtige regio. Lees snel verder om te ontdekken hoe je kans maakt op deze bijzondere reis door Zuidwest-Duitsland.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Rheinland Pfalz Tourismus. Meer weten over deze regio in Zuidwest-Duitsland? Hier vind je alles wat je nodig hebt voor een onvergetelijke trip naar Rijnland-Palts. Voor meer inspiratie, lees ook onze blogs: ‘Win een vierdaagse rondreis door Rijnland-Palts' of ‘5x Gezellige kerstmarkten in Rijnland-Palts’
Voeg eenvoudig verhalen toe aan je dagboek in onze online editor of app
Voeg je afbeeldingen toe en kies je pagina-indelingen
Deel je reis in realtime zonder gedoe!