Winterkamperen in de Schotse Cairngorms

“Neeee, andere kant van de weg, Paulien”, bleef mijn vriend herhalen toen we in een gehuurde VW-Caddy Edinburgh uit reden. Schakelen met je linkerhand en rotondes linksom nemen, dat is wel even wennen. Tegen verwachting in kwamen we zonder schade aan in Dunkeld, waar we aan onze roadtrip door de Cairngorms begonnen.

Het Cairngorms National Park

Het Cairngorms National Park bestaat uit 4000 vierkante kilometer ongerepte wildernis in de Schotse Hooglanden. Dit bergachtige gebied bedekt daarmee zo’n tien procent van het totale oppervlak van Schotland. Je vindt hier vijf van de zes hoogste bergen van het Verenigd Koninkrijk en 55 bergen van meer dan een kilometer hoog. Een paradijs voor buitensporters en dus een plek die hoog op mijn verlanglijstje stond.

Onze roadtrip door de Cairngorms start bij de kathedraal in Dunkeld, die helaas in de steigers staat. Bij de pottenbakkerij, in een straatje met kleine witte huizen met rode voordeuren, kopen we een hondje van klei. Vervolgens rijden we naar het Noorden over de grotere weg. Steile hellingen, een metershoge laag sneeuw in de bermen en haarspeldbochten. De rit is een mengeling van doodsangsten en genot. Besneeuwde bergen aan alle kanten en valleien waar rivieren slingerend hun weg door vinden. We zijn blij als we een parkeerstrook vinden en even een frisse neus kunnen halen. We lopen via een oud pad de heuvel op. Sneeuw en ijs knisperen onder onze voeten en ik voel me alsof ik in een kerstfilm ben beland, als er ook nog sneeuwvlokken naar beneden komen dwarrelen. We zien sneeuwhazen op sneeuwvlaktes zitten en worden door een groep van acht edelherten vanaf een heuvelrug aangestaard.

Wildkamperen in de Caddy

Een groot voordeel van kamperen in Schotland is dat het vrijwel overal toegestaan is. We kunnen de tot camper omgebouwde Caddy dus parkeren waar we willen en overnachten op plekken met geweldig uitzicht. De eerste nacht parkeren we nabij de Linn of Dee, een kloof waar de rivier wild doorheen stroomt. We kijken uit over het dal waardoor de Dee rivier vervolgens kronkelend richting de kust stroomt. Die nacht blijkt dat het verhuurbedrijf van de auto de nachttemperaturen optimistisch inschatte. Met alleen een (herfst)dekbed in een slecht tot niet geïsoleerde auto, blijf je bij zeven tot tien graden onder nul niet warm. De condens heeft in de ochtend kleine ijspegeltjes gevormd boven ons hoofd. Ook aan een ijskrabber blijken ze niet gedacht te hebben, dus staan we met een metalen spatel de ramen te krabben, zodat we kunnen rijden met de kachel aan. 

Het is een heldere dag en de zon schijnt over het bevroren gras in de vallei. De rivier glinstert in de ochtendzon. Uit de huizen langs de weg kringelt rook en ik verlang er opeens intens naar om bij een houtkachel te zitten. Ik moet het echter doen met de warme lucht in de auto, terwijl we over gladde wegen naar het grotere dorp Breamar rijden. Warm ingepakt verlaten we de auto voor een wandeling naar de bergtop Morrone. De bevroren grond kraakt terwijl we een paar keer een sneeuwvlakte oversteken. Onze verzuurde spieren branden en ademhalen doet pijn, maar het uitzicht op de top is het helemaal waard. Besneeuwde bergen zover je kunt kijken. Het dringt hier pas echt tot me door hoe ongerept de wildernis in de Cairngorms is. Rondom het gebied loopt een weg, maar wat zich tussen die wegen bevindt, weten alleen wandelaars die meer ervaring hebben in de bergen dan wij. 

Na weer een paar kilometer autorijden, vinden we een afgelegen parkeerplaats waar we voor de nacht parkeren. We wandelen een stukje de berg op, maar zien donkere wolken aankomen en haasten ons terug naar de auto. Uit die wolken blijkt inderdaad een hoop sneeuw te vallen, de hele nacht lang. De volgende ochtend worden we dan ook wakker in een wit sprookjeslandschap. De lucht kleurt in tinten oranje en roze boven een witte wereld. De ijskoude wolken hangen stil boven ons en het pad naar de weg nauwelijks vindbaar.

Verdwalen in een sneeuwstorm

We rijden een paar kilometer naar een parkeerplaats waar volgens onze gids een wandeling naar een uitzichtpunt begint. Extra laagje thermokleding aan, veters van de bergschoenen strikken en tas op de rug. Daar gaan we, de berg op naar Cairn Daimh viewpoint. Schapen duwen met hun neuzen de sneeuw opzij om nog wat sprietjes gras te vinden, terwijl sommige van hun kuddegenoten aan honger overleden zijn en door het land verspreid liggen. Later horen we dat dit één van de strengste winters in jaren is. Na al dat bergop lopen door weilanden en dennenbossen, hebben wij het niet meer koud als we op de hogere open vlaktes aankomen. Het pad ligt bedolven onder een enkeldiepe laag sneeuw en we moeten onze wandelstokken gebruiken om te zorgen dat we niet in het stroompje terecht komen. We bereiken het uitkijkpunt en genieten van het uitzicht op een lapjesdeken van heide en groene velden, bedolven onder een dun laagje sneeuw in de vallei. Bos zie je hier bijna niet, dat is in de afgelopen decennia gekapt om mensen warm te houden in barre omstandigheden zoals die van vandaag. Wolken hangen laag boven de heuvels en ik fantaseer over het zicht op de bergen op heldere dagen.

Als we aan de andere kant van de berg afdalen, begint het te sneeuwen. Zo’n sneeuwstorm die een wit gordijn veroorzaakt, waardoor je je oriëntatie kwijtraakt. Het brede pad verandert in een schapenpad en de markering ontbreekt. Er zijn meerdere aftakkingen aan het pad en omdat we geen uitzicht hebben, weten we niet welke we moeten nemen. We zien niet meer dan een meter of twee vooruit en ik besef me weer eens wat een genadeloos gebied het Cairngorms Nationaal Park is. We kunnen in deze omstandigheden vreselijk verdwalen, en we zijn niet voorbereid op een nacht in de vrieskou. We besluiten een oude afrastering te volgen, zodat we in ieder geval kunnen traceren waar we langskwamen, mocht dit pad de verkeerde keuze zijn. Ik voel paniek opkomen en krijg het steeds kouder door het laagje sneeuw dat op mij ligt, terwijl de koude wind steeds maar nieuwe sneeuw blijft aanvoeren. Dan trekt binnen enkele minuten een hele wolk weg en hebben we weer uitzicht. We zien beneden ons een trapje over de omheining met daarbij weer een routepaaltje. Ik moet bijna huilen van opluchting als we terugkomen bij de auto.

Loch van het eiland

Ook aan Loch an Eilein komen we in een kerstkaart terecht. De naam betekent ‘loch van het eiland’, en er ligt inderdaad een eilandje met de ruïne van een kasteel in het water. De oevers zijn bedekt met sneeuw en door de sneeuwbui boven het loch zien we nog net het kasteel liggen. We lezen in de reisgids dat boeren hier vroeger één koe aan de boom bonden, als een offer, zodat de dieven die koe mee zouden nemen en niet de hele kudde zouden stelen. Ik kan me niet voorstellen dat zo’n vredig landschap vroeger het decor was van misdaad.

We kamperen die nacht aan een doodlopende weg in de bergen. We bereiden onze pasta op de brander terwijl we genieten van de imposante bergen om ons heen. De zon zakt rond vijf uur achter de bergen en we gaan een koude avond tegemoet. Weer kruipen we dicht tegen elkaar aan in een poging warm te blijven, maar tegen die huilende koude wind is de Caddy niet bestemd. We zijn dan ook blij dat we de volgende dag in de buurt van Laggan een koffietentje vinden. We drinken dichtbij de verwarming liters thee, tot we weer ontdooid zijn en onze roadtrip voortzetten. Door al die thee moet ik regelmatig plassen; wildplassen in die vrieskou is geen pretje.

We verlaten de Cairngorms via Loch Laggan en brengen de auto terug naar de verhuurder in Edinburgh. Ik ben blij dat ik de komende nachten weer in mijn eigen warme bed kan slapen, maar had dit avontuur voor geen goud willen missen. Wel weet ik dat ik op een volgend avontuur warme slaapzakken en een ruitenkrabber meeneem.

Lees ook: De North Coast 500: de mooiste autoroute van Schotland!